Yapay Zeka ve Teknoloji

2022 senesini geride bıraktık ve içerisinde bulunduğumuz bu yeni senede en önemli gündem maddemiz hiç kuşkusuz yapay zeka (AI) oldu. Bugün sizlerle beraber son dönemde herkesin merak ettiği ‘yapay zeka‘ konusunu ele alacağız. Kimine göre dünyayı değiştirecek bir adım, kimine göre de hepimizin sonunu getirecek bir yenilik. Bu yeni çağa karşıt olan o kadar çok kişi var ve karşıt listenin başında ünlü fizikçi Stephen Hawking, teknoloji devi Tesla ve Twitter’ın sahibi Elon Musk gibi isimler yer alıyor.

Yapay zeka ile yeni bir dönem başladı ve bu yeni çağ ile beraber şirketlerin sonsuz yarış dönemine girmiş olduk. En başında belirttiğim gibi bu teknolojinin daha en başındayken buna karşı çıkan devletler ve tanınır kişiler var. En basit örneğiyle teknoloji savunucusu olarak bildiğimiz Elon Musk, ilk başlarda yapay zekayı toplumda işsizlik ve birçok riski artırabilme riskinin olduğunu söyledi ve durdurma çağrısında bulundu. Ancak bugün itibariyle yine Elon Musk, TruthGPT adında bir yapay zeka hizmetini yakında başlatacağını da açıkladı. Yalnızca Elon Musk değil, ABD Başkanı Joe Biden’da yapay zekaların güvenliğinden tedirgin olduğunu belirtti. Birçok kurumun rekabetinin başlangıcına sebep olan ve hatta Google’ın yerini alabileceği düşünülüyor. Buna karşılık Google gibi büyük teknoloji şirketleri de bu yenilikten uzak kalmak istemeyerek arama motorlarına yapay zeka özelliği getireceklerini de duyurdular. Bu teknolojinin daha en başındayken oluşan görüş ayrılıklarının yerini ilerde yalnızca benimseme ve ayakta kalma mücadelesiyle gerçekleştireceklerini düşünebiliriz. Önümüzdeki dönemlerde neleri değiştireceğini görebilme fırsatına da sahip olacağımız kesin.

Yukarıda yer alan tabloda teknoloji hizmeti veren şirketlerin 1 milyonun üzerinde kullanıcıya ulaşma hızı görülüyor. Yılları da baz aldığımızda Netflix 3,5 senede, Facebook 10 ayda, Spotify 5 ayda ve Instagram 2,5 ayda tam olarak 1 milyon kullanıcıya ulaştılar. Ancak ChatGPT, Instagram’ın rekorunu 5 günde 1 milyon kullanıcıya ulaşarak kırdı. Yalnızca 1 milyon kullanıcıyla kalmadı ocak ayından itibaren 100 milyondan fazla kullanıcıya sahip oldu ve bu oran her geçen gün artmaya devam ediyor.
Bilgisayarın kullanılmaya başlandığı ilk zamanlarda oluşabilecek işsizlik sorunundan korkuluyordu. Basit bir örnekle anlatmak gerekirse bilgisayarın yaygın bir şekilde kullanılmaya başlamasının ardından bazı sektörlerde bitişlere ve istihdamda azaltmaya gidildiğine şahit olduk. Aslında tüm bu karşıtlığın altında yatan temel neden, mevcut konfor alanlarından uzaklaşmama çabası olarak görülebilir.

Yapay zekanın tarihçesine baktığımız zaman yapay zekanın doğuşu 1950 yıllarında düşünen makineler yaratma makalesiyle başladı ve bugüne kadar geldi. Başlangıçta nöron ağlarla, ardından makine öğrenimi ile beraber gelişmiştir. Dünyada ilk analog bilgisayar 1945 yılında kullanılmaya başlandı. O zaman yalnızca hesap makinesi görevi görüyordu. Türkiye’de ise ilk bilgisayar 1960 yılında yol yapımında gereken hesaplamaları daha hızlı gerçekleştirebilmek adına kullanılmaya başlandı.
En kısa tanımıyla yapay zekayı, bilgisayarlarla insan zekasına ihtiyaç duyulan faaliyetlerin, yapay zeka algoritması aracılığıyla yaptırma teknolojisi olarak adlandırabiliriz. Dünya tarihinin en büyük gelişmelerinden birine tanıklık ediyoruz. Bu teknolojinin artılarını öğrenmeye ve kendimizi geliştirmeye odaklanmamız bizlerin yararına olacaktır.

Yapay zekanın tanımını bilgisayarların insan gibi düşünebilme ve hareket edebilmesidir olarak yapmıştık. Peki tüm bu görüşleri bir kenara bırakırsak bizler bu teknolojiye kendimizi nasıl adapte edeceğiz sorusuna odaklanabiliriz. Tüm şirketler yavaş yavaş arama motorlarına ya da işlemcilerine yapay zekayı entegre etmeye başladılar.

ChatGPT‘nin yeni modeli olan ve OpenAI tarafından desteklenen konuşma arayüzü GPT-4, 14 Mart’ta tanıtıldı. Kullanıcılarla normal konuşma dili üzerinden iletişim kurmak ve sorularına yanıt aramak için oluşturuldu. Böylelikle yeni sürümde sohbet robotu daha fazla güçlendi.

Yapay zeka çağında logo, tasarım, kodlama, sohbet, kitap özeti, toplantı gibi birçok hayatımızı kolaylaştıracak konuların cevaplarını bu teknoloji sayesinde arayabiliyoruz. Şu an 20’den fazla yapay zeka aracı bulunuyor. Windsor, Dreamer, Notion AI, Jasper gibi birçok yapay zeka aracıyla günlük rutininizde işlerinizi kolaylaştırabilirsiniz.

Yapay Zeka ve Blokzincir Entegrasyonu

Yapay zekanın tanımını bilgisayarların insan gibi düşünebilme ve hareket edebilmesidir olarak yapmıştık. Blokzincir ise eşler arası dağıtık, çok merkezli, açık kaynak kodlu ve değiştirilemez bir defter olduğunu biliyoruz. Oluşan blokların değiştirilemez oluşu blokzinciri normal veri tabanlarından ayıran en önemli özelliktir.

Son yılların en önemli iki teknolojisi yapay zeka ve blokzincir, birbirinden farklı teknolojilerde olsa da beraber çalışabilirler ve eksiklikleri tamamlayabilirler. Bu iki dev teknolojinin de kullanıldığı alanlar şu an kısıtlı olsalar bile önümüzdeki dönemlerde farklı alanlarda ve endüstrilerde bu projelerle karşılaşma olasılığımız oldukça yüksek.

Blokzincirde yeni bir blok elde etmek için yapılan madencilik yoğun işlem gücü ve zaman gerektirir. Değiştirilemez bir yapıda olması ise bunun verimini önemli ölçüde etkiler ve düşürür. Bu durumda yapay zekanın devreye girebilir ve verimi büyük ölçüde iyileştirir, tüketimi azaltır ve daha da yaygınlaşmasına katkı sağlayabilir. Dahası yapay zeka, blokzincirde tutulan işlemleri yorumlamaya harcanan alanları optimize edebilir.

Yapay zekanın doğru karar verebilmesi elindeki verilerin miktarına ve doğruluğuna göre belirlenmektedir. Blokzincir merkeziyetsiz olması, şifrelenmiş yapısıyla güven oluşturur ve şeffaf bir hizmet sağlar. Blokzincirin kullanım alanlarının artması ve verilerin çoğalması ile birlikte yapay zeka teknolojisinde tartışmalara neden olabilecek güven eksikliği, yanlış karar verme ve diğer olası problemlerin önüne geçilebilir. Örneğin akıllı sözleşmelerin doğru karar verebilmesinde makine öğrenmesi algoritmaları destekleyici bir etken olabilir.

Singularity.net, yapay zeka ve blokzincir kullanılan çalışmalar arasında yer almaktadır. Dünyada erişim sağlanabilen yapay zeka sayesinde herkesin bu teknoloji hizmetlerine kolayca ulaşmasına, paylaşmasına ve para kazanmasına imkân tanıyan blokzincir destekli bir platformdur.

Son olarak içerisinde bulunduğumuz dönemde bu iki teknolojinin gelecekteki rolü ve etkilerini tahmin etmek oldukça zor. Fakat, blokzincir ve yapay zeka teknolojisinin gelecekte tahmin edilenden çok bir rol oynayacağı kesin. Birkaç yıl içerisinde birlikte kullanımının yaygınlaşmasını beklediğimiz bu teknolojide çok fazla alanda fayda sağlayıp büyüyeceğini düşünebiliriz.