UTreeXO Nedir? Bitcoin UTXO Seti İçin Akümülatör

UTreeXO, Bitcoin blok zincirinin UTXO’sunun işlenmesini iyileştirmeyi ve ağın tüm aktörleri tarafından yeniden üretilebilecek basit bir karma haline getirmeyi amaçlayan Tadje Dryja tarafından tasarlanan bir iyileştirme önerisidir. 

Bitcoin (BTC) için hazırlanmakta olan iyileştirmelerden biri, blok zinciri içindeki harcanmamış çıktıların (UTXO) yönetimi ile ortaya çıkan sorunları azaltmamıza yardımcı olmayı amaçlayan bir proje olan UTreeXO olarak bilinir. Peki UTreeXO gerçekte ne yapıyor? Bize nasıl yardım edebilirsiniz? 

UTreeXO Nedir?

UTXO’lar, bir Bitcoin adresinde kullanılmayan kripto paraları tanımlayabilmek için tasarlanmış bir mekanizmadır. Daha kolay görmek için şu örneği aklınızda bulundurun:

Ali, Eray’a Bitcoin olarak 200 liraya tekabül eden eski bir borcunu ödemeye karar verdi. Bunu yapmak için Ali cüzdanını açar, işlemi hazırlar ve parayı Eray’a gönderir. Bu noktada, Eray onaylanmamış işlemi görebilir ve onaylandıktan sonra, Eray sonunda parayı alır ve Ali borcunu öder. Bu örnekte üç nokta vardır:

Ali, Eray’a ödeme yapmak için mevcut parayı kullanır. Bu kullanılabilir bakiye, Ali’nin emrinde olan UTXO’nun (elinde bulunan ve harcanmamış paralar) bir parçasıdır.

Ödeme yapılır, Ali bu kripto paraların sahipliğini Eray’a devreder, bir giriş (mevcut bakiyesini, UTXO’yu kullanarak) ve bir çıkış (paraları Eray’a atar) ile bir işlem oluşturur ve bir değişiklik olması durumunda, söz konusu bakiyeyi Ali’ye döndüren ikinci bir çıktı oluşturur.

Eray, ödemeyi Ali’den alır ve Eray’ın biletleri (elinde bulunan UTXO bakiyesi) artık Eray’ın kullanılabilir bakiyesi olur ve şimdi onun gelecekteki UTXO’ları olur.

Bu UTXO modeli, Bitcoin ödeme muhasebesinin temelidir ve kripto paraların Bitcoin içinde birdenbire ortaya çıkmasını veya birinin gerçekten onların gücü altında olmayan madeni paraları kullanmasını önlemenin akıllı bir yoludur. Yani, UTXO’lar Bitcoin’de temeldir.

Bitcoin’in UTXO Modeliyle İlgili Sorunlar

Bununla birlikte, bu model aynı zamanda bir sorun yaratır ve bu, sonunda blok zincirinin boyutunun orantısız bir şekilde büyümesine neden olan büyük miktarda bilgi üretmesidir. Sadece bu değil, blok zincirini tam olarak doğrulayabilmeyi giderek daha karmaşık ve zor hale getirerek nodelerin senkronizasyon sürecini yavaşlatıyor.

Lightning Network’ün yaratıcılarından Tadje dryja, bu sorunu çözmek ve blok zinciri içindeki UTXO bilgilerinin boyutunu azaltmak için UTreeXO’yu sundu. Bu iyileştirmenin arkasındaki fikir, Bitcoin blok zincirinin UTXO veri setini doğru bir şekilde budamaya ve kriptografik olarak doğrulanabilir bir karmaya izin veren bir sistemle Bitcoin sağlamaktır.

Yani, UTreeXO karma tabanlı bir akümülatördür. Bunu başarmak için UTreeXO, UTXO verilerini blok zincirinden alır ve bu verileri büyük bir ağaca dönüştürür (merkle ağacına benzer). Bu ağaç daha sonra tüm bu veri setini sentezleyen bir kök karma halinde sentezlenir. Sistem kümülatiftir, bu nedenle yeni bir karmanın oluşturulması, önceki UTXO verileriyle birlikte önceki karmanın bir kopyasını gerektirir, biriktirme sürecini oluşturur ve sonuç olarak yeni karma elde edilir.

Bu görev, sözde sıkıştırma düğümlerinin elinde olacak ve gerektiğinde ağın UTXO ve UTreeXO verilerine göre senkronize olmasına izin vereceklerdi. Bu, sistemin kurcalanmamasını, genel olarak doğrulanabilmesini ve sistemin Bitcoin’in mevcut işleyişini bozmamasını sağlar.

UTreeXO nasıl çalışır?

Bitcoin’deki ölçeklenebilirlik sorunu giderek daha ciddi hale geliyor. Her şeyden önce, her gün daha fazla insanın cüzdanlarını oluşturduğunu ve Bitcoin ağını kullanmaya başladığını görüyoruz. Bitcoin ağı içindeki bu daha büyük insan akışı, bilgi hacmini (ağ içinde daha fazla işlem ve bilgi), nodelerin işlemesi gereken ve blok zincirine kaydedilmesi gereken bilgileri artırır. Bu veriler arasında UTXO (Harcanmamış İşlem Çıktısı) bilgileri yer alır.

Bu göz önüne alındığında, UTreeXO’nun kompakt düğümleri, yeni bir işlem oluşturulduğunda ve ağ üzerinden iletildiğinde rollerine başlar. Bu noktada, node işlemi alır, bu gerçeğin kriptografik bir kanıtını gerçekleştirir ve nihai hash’i elde etmek için zincirin UTXO ağacını yeniden oluşturur. Dahil etme kanıtı (UTXO’nun kriptografik kanıtı) daha sonra işlemle birlikte gönderilir ve blok zincirinde saklanır.

O andan itibaren, her UTreeXO kompakt düğümü, işlemi ve kriptografik kanıtı diğer kompakt nodelere iletir. Bu şekilde zincirin UTXO ağacı üzerinde bir fikir birliği oluşturulmakta ve tüm bu bilgilerin kamuya açık olarak doğrulanması sağlanmaktadır. Sonunda, işlem bir bloğa dahil edildiğinde, tüm test verileri atılır. Bu, kompakt düğümlerin işlemleri ve testleri belleklerinde tutabileceği anlamına gelir. Bu nedenle, sabit sürücüye yazılacak herhangi bir bilgi yoktur.

Yükseltilmiş Bir Çözüm

UTreeXO’nun kompakt düğümlerine ek olarak, UTreeXO’nun köprü nodeleri de vardır. Bu nodelerin işlevi, ağın standart işlemlerini (başlangıçta UTreeXO kullanacak şekilde biçimlendirilmemiş olanlar) almak ve ağaca dahil edilmesi için gerekli tüm işlemleri gerçekleştirmektir. Bunu başarmak için bridge nodeleri, blok zincirinin tüm geçmişini ve eksiksiz UTXO listesini içerir. Bu nedenle rolü, tam nodelerden bilgi almak ve UTXO listesine dayalı olarak harcanmamış fonların varlığının bir kanıtını oluşturmaktır. Bu noktaya gelindiğinde, bu bilgi ilgili testiyle birlikte kompakt nodelere iletilir.

Bu noktada, bridge nodelerin varlığının yalnızca standart bir tam node kompakt bir node veri gönderdiğinde gerekli olduğunu vurgulamak gerekir. Öte yandan, kompakt node, kriptografik fon kanıtını atlayarak işlem verilerini yalnızca standart tam node gönderir. Sonuç olarak, bu sistem UTreeXO’nun standart nodelerin ve UTreeXO’nun sorunsuz çalışabileceği geriye dönük uyumlu bir ortamda uygulanmasına izin verir.

UTreeXO’nun Amaçları

UTreeXO’nun temel amacı, nodelerin UTXO’ların kullanılabilirliğini kontrol etmesi için gereken bilgi miktarını azaltmaktır. Bu şekilde, işlem özelliği bilgilerinin yalnızca bir kopyasını saklamaları gerekecekti. Ve bu bilgilerin yanında, UTXO’lar hakkındaki bilgilerin kriptografik bir kanıtı. Sonuç olarak, ağ boyunca kaynakların kullanılabilirliğini ve bant genişliğini geliştirirken, düğümlerin hesaplama gücü ve veri depolama gereksinimleri büyük ölçüde azalır.

Aynı zamanda, bazı noktalarda Bitcoin ağına daha fazla ölçeklenebilirlik sunulmasını sağlar. Bu, bant genişliği kullanımını önemli ölçüde azaltan ve aynı zamanda işlemlerin doğrulama süresini azaltan ağ içindeki veri akışındaki azalma nedeniyle mümkündür.

UTreeXO’nun Artıları ve Eksileri

Artıları

• Artıları arasında, Bitcoin’deki işlemlerin hızındaki iyileşme var. Bu, işlem hacmindeki artış nedeniyle ağda işlenen büyük miktarda bilgi karşısında daha fazla ölçeklenebilirlik sağlaması.
• Bitcoin ağının nodelerinde depolanan bilgi miktarının azaltılması.
• İşlemlerin güvenliğini ve gizliliğini korur. Bu, daha fazla ayrıntı eklenmeden yalnızca fonların varlığının kanıtı iletildiği için mümkündür. Bu sayede kullanıcıların gizliliğinin ve güvenliğinin ihlal edilmesinin önüne geçilmektedir.

Eksileri

• UTreeXO’nun uygulanması, ara nodelerin veya bridge nodelerinin oluşturulmasını gerektirir. Bu nodeleri, standart bir tam nodeden kompakt bir nodel bilgi geçiş noktası olarak hizmet edecektir. Bu bridge nodelerinde bilgi akışı tamamlanmış olmalıdır. Yani, kompakt nodelerin işlemlerin doğrulanması için ihtiyaç duyduğu testleri oluşturmak için UTXO listesinin yanı sıra blok zincirini de korumaları gerekir.
• Ağdaki bridge nodelerin varlığı, ademi merkeziyetçiliğe aykırı durumlar yaratabilir. 
• Brdige nodelerine teşvik görevi gören yeni komisyonların oluşturulması. Bu, UTreeXO teknolojisinin Bitcoin ağında uygulanması durumunda ortaya çıkabilecek bir olasılıktır. Bu, işlem ücretlerinin maliyetinde bir artışa yol açacaktır.

Hala Geliştirilmekte Olan Bir Çözüm

Ancak, UTReeXO oldukça deneysel bir aşama projesidir. Burada size önerdiği şeyleri açıkladık, ancak bu ana Bitcoin ağında çalışmıyor. Belki de Bitcoin ana ağı içinde asla faaliyete geçmeyecek veya bir başkasının söz konusu teklifi alıp birkaç noktayı değiştirerek yeni, daha iyi bir teklif oluşturduğu bir tekliftir. Bu açık ve özgür ekosistemin büyüsü budur.

Teklifin ana web sitesinde projenin ilerlemesini okuyabilirsiniz ve GitHub deposunda bu geliştirme için test kodunu çalıştırmak için test yazılımını indirmek mümkündür. GitHub’daki muazzam geliştirme faaliyetinde açıkça görülebilen bu projeye büyük ilgi olduğunu vurgulamak önemlidir. Kim bilir girişimciler için yeni fırsatlar açabilir.

Öte yandan, teklifin yaratıcısı şu uyarıda bulunuyor:

Yazılım, testnet, Bitcoin testnet üzerinde çalışır ve gerçek parayla kullanılması önerilmez. Kodda hala bilinen birçok hata ve verimsizlik var, ancak onu hızlı bir oranda iyileştiriyoruz.