Tokenomik, kripto para birimlerinin arz ve talep özelliklerini anlamayı ifade eden bir terimdir. Bu terim, bir kripto varlığın gelecekte ne kadar değerli olabileceğini anlamayı kolaylaştırır.
Tokenomik Ne Demek?
Tokenomik, bir varlığın gelecekte ne kadar değerli olabileceğini anlamak için bir rehberdir. Örneğin, kripto parayla yeni tanışan birçok kişi, “Eğer bu para Bitcoin kadar değerli olursa, o zaman bir gün…” gibi bir şey düşünürken, gerçekte bu asla mümkün olmayabilir. Örnek olarak Bitcoin Cash ve Tron’u düşünelim. Bitcoin Cash, Bitcoin ile aynı toplam arza sahiptir, bu nedenle zaman içinde birinin diğeri kadar değerli olabileceğini düşünmek biraz mümkün olabilir. Bununla birlikte, 100 milyardan fazla Tron mevcutken, bir coin’in binlerce dolar değerinde olması için Tron’un dünya tarihindeki en değerli iş haline gelmesi gerekir.
Kriptoda Tokenomik Neden Önemlidir?
Ünlü yatırım kitabı Margin of Safety’de, değer yatırımı efsanesi Seth Klarman, “Kısa vadede piyasa fiyatlarını yalnızca arz ve talep belirler” diye açıklar. Bunun doğru olduğuna ve borsanın yanı sıra blokzincir teknolojisini kullanan kripto varlıklar için geçerli olduğuna inanırsak, arzı veya talebi etkileyecek faktörleri anlamak hem spekülatörler hem de yatırımcılar için hayati önem taşır.
Bu durumda, kripto varlıklara bakarken dikkate alınması gereken bir dizi faktör vardır. Belki de en önemlisi, dijital para biriminin nasıl kullanılacağını anlamaktır. İnşa edilen platformun veya hizmetin kullanımı ile varlık arasında açık bir bağlantı var mı? Varsa, büyüyen bir hizmetin sonunda fiyatı artırmaya yardımcı olan satın alma ve kullanım gerektirmesi olasılığı yüksektir. Eğer yoksa, coin ne için kullanılabilir?
Cevaplanması gereken diğer önemli sorular şunlardır:
- Şu anda kaç token var?
- Gelecekte kaç tane var olacak ve ne zaman yaratılacaklar?
- Coin’lerin sahibi kim? Gelecekte geliştiricilere sunulmak üzere ayrılanlar var mı?
- Çok sayıda coin’in kaybolduğuna, yandığına, silindiğine veya bir şekilde kullanılamaz hale geldiğine dair herhangi bir bilgi var mı?
Token Ekonomisi Dağılımı
Geleneksel ekonomide ekonomistler, resmi para arzı verilerini kullanarak bir para biriminin ihracını izlerler. Bildirdikleri sayılar genellikle M1, M2 ve – ülkeye bağlı olarak – M3 veya M4 olarak da adlandırılır. Dört M kategorisinin derinlemesine açıklaması, bu tokenomik analizin ötesindedir: M1’in en likit paraların bir ölçümü olduğunu, M2’nin daha az likit olduğunu vb. Bu rakamlar, bir para biriminin arzının farklı yönlerinin şeffaflığını ve izlenmesini sağlamaya yardımcı olur.
Bu rakamlar önemlidir çünkü tarih boyunca krallar, kraliçeler ve hükümetler ülkelerinde ek para yaratma alışkanlığına sahip olmuşlardır. Bir ülkeyi yönetmenin veya bir savaşta savaşmanın çok pahalı olabileceği ortaya çıktı ve gelirleri artırmak veya bir bütçeyi dengelemek her zaman kolay değildir, bu da genellikle daha fazla para birimi yaratmanın politik olarak uygun olduğu anlamına gelir.
Modern dünyada, banka kurtarma paketleri ve pandemik müdahaleler gibi şeyler, dünyanın dört bir yanındaki hükümetlerin çok hızlı bir şekilde önemli miktarlarda yeni para birimi oluşturmasını gerektirmiştir.
Hükümetler bu süreci denetlerken, ek para birimi yaratmak mevcut paranın değerinde yavaş ve bazen hızlı bir düşüşe neden olabilir. Bu düşüşe “enflasyon” denir ve bu en çok satın aldığımız şeylerin fiyatları her yıl arttığında görünür.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.
