Merkezsiz Borsalardan SushiSwap (SUSHI) Nedir?

Bugünkü rehberimizde sizlere SushiSwap (SUSHI) nedir, SushiSwap’un özellikleri ve daha birçok soruyu cevaplandırmaya çalışacağız. Özellikle merkezsiz finansın (DeFi) gelişip popülerleşmesi sonucu çıkan merkezsiz borsalar (DEX), birçok kişinin ilgisini çekmiş durumda. Detaylar rehberimizde 

Merkezsiz Finans (DeFi) Nedir?

Merkezsiz finans (DeFi), merkezi finanstan (CeFi) farklı olarak, herhangi bir kurumun işlemleri kontrol edemediği bir alandır. Bu alanda genel olarak cüzdan adresiniz olması durumunda kolayca hesap açabilirsiniz ve uygulamalarınız hiçbir yerde kapatılamaz. Açık kaynaklı bir alan olduğu için uygulamalar kapatılamaz ve erişim kapatılsa da forklar üzerinden aynı uygulamayı kullanabilirsiniz.

Merkezsiz Borsa (DEX) Nedir?

Merkezsiz borsalar, blockchain üzerinde herhangi bir şekilde kontrol edilemeyen borsalardır. Merkezi borsaların (CEX) aksine, tüm kripto paralar listelenebilir ve likiditeyi kullanıcıların yatırdığı fonlarla likidite havuzu oluşturur. Piyasa yapıcı mekanizma otomatiktir ve kimse tarafından manipüle edilemez.

SushiSwap (SUSHI) Nedir?

Eğer Uniswap hakkında bilginiz yoksa, SushiSwap’u anlama konusunda sıkıntı çekebilirsiniz.

Kısacası, Uniswap merkezsiz borsa olarak emir defteri olmadan çalışır. Emir defterinin yerine otomatize edilmiş piyasa yapıcılar üzerinden havuzlara likidite sağlanır. 

SushiSwap, Uniswap’un forklanması sonucu oluşmuş bir borsadır. Uniswap’tan farkı ise SUSHI sahiplerinin yönetişim hakkına sahip olması ve ücretlerin bir kısmına sahip olmalarına olanak tanır. Basit bir şekilde, SUSHI sahipleri protokolün sahibidir.

SUSHI sahipleri, borsanın geliştirilmesinde önemli rol oynarlar ve karar verme merciisi olarak görürler. Bu sayede firma olarak çalışmak yerine SUSHI sahibi geliştiriciler aracılığıyla platformun büyümesi sağlanır. SushiSwap’un yapısı kripto para projelerinde önemliylen, DeFi alanında daha da güçlenmesine olanak tanır.

SushiSwap Nasıl Çalışır?

SushiSwap, %0.3’lük komisyon ile kripto paraların swap aracılığıyla alınıp satılmasını sağlar. Ücretlerin %0.25’lik kısmı likidite sağlayıcılarına giderken %0.05’i ise SUSHI’ye çevrilip SUSHI token’ı sahiplerine gider.

Herkes SushiSwap havuzlarına likidite sağlayabilir. Kullanıcılar 1:1 oranında likidite sağlayabilirler. Örneğin, kullanıcılar 2ETH sağlamak isterse, ilk olarak 1ETH’ı SUSHI’ye Swap fonksiyonu kullanarak dönüştürmeleri gerekir.

Ayrıca kullanıcılar farklı işlem çiftlerine likidite sağlayabilirler. İlk likidite sağlayanlar, fiyat oluşturma gücüne sahiptir. Ama yine de fiyatlar kendisini arbitraj aracılığıyla düzeltecektir.

Kullanıcılar havuzlara fon sağlayarak SwshiSwap likidite sağlayıcı token’ı (SLP) alırlar. Bu da, herhangi bir havuzda kendi hisselerini gösterir ve ücret almaksızın fonlarını havuzlardan çekmelerine olanak tanır. 

SushiSwap’ın Kurucuları Kimlerdir?

SushiSwap, 2020 ağustosunda anonim Chef Nomi ve 0xMaki tarafından kuruldu. Kurucular hakkında çok fazla bilgi olmasa da, projeleri birçok kişinin dikkatini çekti ve 2020 eylül ayında Binance tarafından listelendi.

Alameda Research CEO’su Sam Bankman-Fried, SushiSwap’un kontrolünü eylül 2020’de de facto olarak kontrolünü aldı. Sonrasında FTX türev piyasasında SUSHI’nin listelenmesinde önemli rol oynadı.

SushiSwap’u Farklı Yapan Nedir?

Otomatize edilen piyasa yapıcı (AMM) sayesinde SushiSwap diğer merkezsiz borsalardan daha farklı işler. Uniswap ve diğer merkezsiz borsalarla benzerlikleri olsa da, SushiSwap ağdaki katılımcılara yönetişim verir.

Ama bazı kullanıcılar UniSwap’un likidite sağlayıcılarına yaptığı ödemelerden memnun değildi. Ve ayrıca risk sermaye firmalarının platforma yatırım yapmaları ve yönetim konusunda merkezi yapısı birçok kişiyi rahatsız etmişti. 

SushiSwap ise SUSHI token’ını sürerek likidite sağlayanlara ödüller sunmaya başladı. Likidite sağlayıcılar SUSHI token’ları alabilirler ve borsadaki ücretlerin bir kısmını alma hakkını tanıdı. Kullanıcılar SushiSwap’da likidite sağlamayı bıraksalar da ücretlerin bir kısmını almaya devam ediyorlardı.

Ayrıca SUSHI token’ına sağlanan yönetişim özelliği ise merkezsizlik sorununu da çözdü. Son olarak SushiSwap, risk sermayesi firmalarına token dağıtımı yapmadı.

SushiSwap Değerini Nereden Alıyor?

SUSHI’nin değeri yönetişim ve token sahiplerine dağıttığı ödüllerden geliyor.

Herkes platform için öneri sunabilir ama oy verme hakkı sadece SUSHI sahiplerine aittir. Oylama kontratları çoğunlukla bağlayıcı olmasa da, merkezsiz otonom uygulamalar (DAO) üstünden yönetişim işlemlerini gerçekleştirmek ister. Bu da oyların bağlayıcılığını oluşturur.

İlk olarak maksimim arz belirtmeyen SUSHI, enflasyondan dolayı fiyatının olumsuz etkilenmesinden dolayı ve ödülleri ödemek amacıyla daha fazla SUSHI satın alması nedeniyle arza sınır koydu. Bunun sonucunda toplam arz 720 milyon olarak tanımlandı ve SushiSwap’un piyasa değeri katlanarak arttı.

SushiSwap’un Avantajları Nelerdir?

• ERC-20 uyumlu cüzdanı olan herkes likidite havuzuna katkıda bulunabilir. Platforma likidite sağlamak için izin gerekmez ve bu sayede izin almadan milyonlarca dolar fon yaratılabilir.

• SushiSwap havuzlarına likidite katkısı yaptıktan sonra SUSHI kazanabilirsiniz. Ardından SUSHI token’larını Ethereum (ETH) almak için değiştirebilirsiniz.

• SushiSwap modeli alınan ücretlerin %0.25’lik kısmını likidite sağlayıcılarına ve %0.05’lik kısmını ise SUSHI ödüllerini dağıtmaya harcıyor.

SushiSwap Nasıl Kullanılır?

SushiSwap kullanmadan önce platforma cüzdanınızı bağlamanız gerekir. Bağlayacağınız cüzdan ETH cüzdanı olmalı. MetaMask, WalletConnect ve diğer cüzdanların kullanımına SushiSwap izin verir. 

Ardından cüzdanınızın bağlanmasına izin verin. Bağlandıktan sonra token’larınızı likidite sağlamak için kullanabilirsiniz.

Sizler farklı likidite havuzlarına yönlendirilirsiniz. Sonrasında faiz olarak belli bir oranda token’lar kazanırsınız. Sonrasında ödül olarak SUSHI elde edersiniz. Bu yüzden SushiSwap toplulukların oluşturduğu model ile ayakta kalır.

Likidite havuzlarına katkı yapmak için onay verin ve cüzdanınıza token’larınızı likidite havuzuna gönderin. Ardından ödül olarak SUSHI kazanırsınız. İsterseniz harvest düğmesine tıklayarak SUSHI token’larınızı trade ettirebilirsiniz.

SUSHI Ödülleri Nasıl Dağıtılıyor?

SUSHI likidite madenciliği aracılığıyla dağıtılır. Yani sizler Uniswap havuzlarına likidite sağladıktan sonra Uniswap LP token’larınızı SushiSwap staking kontratlarına kilitlemeniz gerekir.

İlk olarak USDT/ETH, USDC/ETH, DAI/ETH, sUSD/ETH, COMP/ETH, LEND/ETH, SNX/ETH, UMA/ETH, LINK/ETH, BAND/ETH, AMPL/ETH, YFI/ETH, SUSHI/ETH havuzlarına likidite sağlayıp SUSHI kazanabilirsiniz.

SushiSwap likidite sağlayanları ödüllendirmek için SUSHU/ETH havuzuna fon yatıranlara iki kat ödeme yaptı. Piyasaya sürüldükten kısa süre sonra ise SUSHI sahipleri daha fazla havuz oluşturmaya başladı.

İlk olarak iki haftada bir ödül dağıtan platform, sonrasında SushiSwap staking kontratları aracılığıyla token’larını migrate ettirebiirler. Bu da Uniswap LP token’larının kontratta SushiSwap token’ları olarak temsil edildiğini ve yeni havuzların SushiSwap üzerinden oluşturulacağını gösterir. Bu gelişme ise SushiSwap’un piyasaya sürüldüğü gündür.

SushiSwap’a Likidite Nasıl Sağlanır?

Pasif gelir elde etmek için elinizdeki sağlam token’larınızı SushiSwap’da değerlendirmek istediniz. 

• İlk olarak borsaya girin.

• Pool kısmına tıklayın.

• Likidite ekleme kısmına tıklayın.

• Bu aşamada hangi havuza likidite eklemek istediğinize tıklayın. Eğer likidite sağlamak istediğiniz token varsa havuza tıklayın ve istediğiniz miktarı yatırın.

• Sonunda havuzda yatırdığınız token’ları elde edebilirsiniz ve isterseniz token’larınızı yeniden cüzdanınıza koyabilirsiniz. 

• Token’larınızı havuza koyduktan sonra ise sushiswap.org adresini ziyaret edebilirsiniz.

• Etkileşime girmeden önce öncelikli olarak Ethereum cüzdanına bağlanmanız gerekir. Unlock Wallet kısmına tıklayın ve cüzdanınızı seçin.

• Cüzdanınızı açtıktan sonra toplam arzı ve SUSHI miktarınızı gösterir.

• Menü kısmına tıkladıktan sonra nelerin olduğunu görebilirsiniz.

• Aşağı kaydıkça seçenekleri rahatça görebilirsiniz.

• Kontrata izin verdiğiniz zaman staking işlemi gerçekleştirebilirsiniz.

SushiSwap Güvenli mi?

Piyasaya sürüldüğünden itibaren SushiSwap herhangi bir denetimden geçmedi. Genel olarak SushiSwap deneysel olduğu için kaybedebileceğiniz miktarı yatırmanız iyi olur. Ayrıca yüksek gaz ücretleri yüzünden kar elde etmeden önce farming işlemini yapmanız uzun sürebilir.

SushiSwap’da Yield Farming Nasıl Yapılır?

Sushibar olmak üzere likidite havuzlarından farminge olanak tanıyan SushiSwap, SUSHI’lerinizi stake ettirmek üzere bir nevi kar payı almanızı sağlar. Ayrıca birden fazla çiftlikte Sushi Likidite Sağlayıcısı (SLP) kazanma olanağı tanır.

SushiSwap Hakkında Sık Sorulan Sorular

xSUSHI nedir?

xSUSHI, SLP token’larına benzer bir mantıkta çalışır. Sizler SUSHI token’larını stake ettirdikçe karşılığında daha fazla SUSHI kazanırsınız. Siz token’ı tuttukça değeri artar ve ücretler de Sushibar’da ödenir. xSUSHI ise normal SUSHI’den daha değerlidir. 

Neden xSUSHI miktarı SUSHI miktarımdan daha az?

SUSHI token’larınızı stake ettirdiğiniz zaman xSUSHI havuzunun bir kısmını alırsınız. xSUSHI normal SUSHI’ye göre değeri daha fazla arttığı için SUSHI karşılığı elde edeceğiniz xSUSHI zaman içinde azalacaktır.

SUSHI ödüllerini kazanmak için devamlı stake ettirmek zorunda mıyım?

İstediğiniz zaman stake ettirmekten vazgeçebilirsiniz. Kilitlediğiniz yüzde süreç sona erse de size ödenecektir.

Kilitlediğim SUSHI’leri ne zaman elde edebilirim?

Kilitlemeye başladığınız tarihten 6 ay sonra ödüllerinizi toplayabilirsiniz.

Çoklu imzacılar ve imzacılar kimlerdir?

Çoklu imzacılar ekosistemdeki son karar vericilerdir.

Hazine çoklu imzacılar DeFi/Ethereum ekosisteminin 9 güvenilir isminden oluşur ve tüm geliştirme fonlarını onaylamaları gerekir. İşlemin gerçekleşmesi için en az 6 imzaya ihtiyaç vardır.

Operasyondan sorumlu çoklu imzacılar ise akıllı kontrattaki değişiklikleri onaylamak için oy verirler. İşlemlerin gerçekleştirilmesi için 5 oyun en az 3’ünün değişikliği onaylaması gerekir.