MASAK, Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar Rehberini Yayınladı

Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), “Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar Rehberi” yayınladı. Rehberde “Suç gelirlerinin aklanmasının ve terörizmin finansmanının önlenmesine dair yükümlülüklere ilişkin temel esaslar” yer alıyor.

Rehberde yer alan bilgilere göre genel olarak aklama suçundan bahsedebilmek için öncelikle bir suç işlenmiş olmalı. Bununla beraber ikinci nokta da elde edilen değerlerin yasadışı nitelikten çıkarılıp yasal bir kaynaktan elde edilmiş gibi gösterilmesi amacıyla çeşitli eylemler gerçekleştirilmiş olması.

Rehberde bu konuyla alakalı olarak şu ifadeler kullanıldı:

“Bu kapsamda genel olarak aklama suçundan bahsedebilmek için; öncelikle bir suç işlenmiş olmalıdır. Öncül suç olarak adlandırılan bu suç, gelir elde edilmesini mümkün kılan ve Türk Ceza Kanununda alt sınırı altı ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suç olarak düzenlenmiş olmalıdır. Örneğin uyuşturucu madde ticareti, resmi veya özel evrakta sahtecilik suçu, dolandırıcılık, hırsızlık, yağma, güveni kötüye kullanma suçları gibi. Öncül suç sonucunda bir ekonomik değer elde edilmiş olmalıdır. Suç geliri, yasaların suç saydığı fiillerden elde edilen her türlü ekonomik menfaat ve değer olarak tanımlanmaktadır. En son olarak elde edilen değerlerin yasadışı nitelikten çıkarılıp yasal bir kaynaktan elde edilmiş gibi gösterilmesi amacıyla çeşitli eylemler gerçekleştirilmiş olmalıdır. Suç gelirlerinin kaynağını gizlemek veya yasal yollardan elde edinildiği izlenimi vermek amacıyla yapılan her türlü işlem ve fiil ile bu ekonomik değerleri yurtdışına çıkarmak gibi.”

Yükümlülükler

Rehbere göre suç gelirlerinin aklanmasının ve terörizmin finansmanının önlenmesi, söz konusu suçlarla mücadelede etkinliğin sağlanabilmesi ve mali sistemin suçlular tarafından kullanılmasının engellenebilmesi için “yükümlülükler” belirlendi. Yükümlülükler ise şu şekilde tanımlandı:

• Müşterini tanınması yükümlülüğü
• Gerçek kişilerde kimlik tespiti yükümlülüğü
• Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişilerde kimlik tespiti yükümlülüğü
• Müteakip işlemlerde kimlik tespiti
• Şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğü

Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıların Şüpheli İşlem Bildirimlerini Kim Gönderecek?

Rehbere göre şüpheli işlem bildirim yükümlülüğü, tüzel kişi yükümlünün kanuni temsilcileri tarafından yerine getirilir. Bu kişiler şüpheli olabilecek işlemler hakkında, yetki ve imkânları ölçüsünde araştırma yaparak edinilen bilgi ve bulguları değerlendirmek ve şüpheli olduğuna karar verdiği işlemleri MASAK Başkanlığına bildirmekle sorumludur.

Şüpheli işlemler, şüphenin oluştuğu tarihten itibaren en geç on iş günü içinde, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde ise derhal MASAK Başkanlığına bildirilmelidir.

Yaptırımlar

Rehberde yaptırımlarla alakalı olarak ise şu ifadeler kullanıldı:

“Yapılan yükümlülük denetimleri sonucunda, 5549 sayılı Kanunun 13’üncü maddesinin birinci fıkrasına göre; müşterinin tanınması yükümlülüğü, devamlı bilgi verme yükümlülüğü ve şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğünün ihlallerinin tespiti halinde, MASAK tarafından kanunda belirtilen miktarlarda ve işlem başına idari para cezası verilir. Uygulanacak idari para cezasının toplam tutarı; her bir yükümlülük için, ihlalin yapıldığı yıl itibariyle belli bir tutarı aşamaz. Üst tutardan ceza uygulanan yükümlüler nezdinde takip eden yılda aynı neviden bir yükümlülük ihlali olması durumunda bu hadler iki kat olarak uygulanır.”