Lightning Network Nedir ve Nasıl Çalışır?

Lightning Network, kripto para birimlerinde yaşanan ölçeklenebilirlik sorunu için tasarlanmış zincir dışı bir çözümdür. Konsept olarak Lightning Network (LN), 2015 yılında Joseph Poon ve Thaddeus Dryja tarafından oluşturulmuştur.

Lightning Network Nedir?

Projenin arkasındaki ana fikir, Bitcoin’in karşılaştığı ölçeklenebilirlik sorunu için zincir dışı bir çözüm olarak kullanılabilecek bir ödeme protokolü tasarlamak olsa da Lightning Network (LN) diğer kripto paralara da uygulanabilir şekilde geliştirildi.

LN, sadece Bitcoin’in değil diğer birçok kripto para biriminde karşılaşılan sınırlamalar sonrası ortaya çıktı. Şu anda, Bitcoin Blockchain‘i yalnızca saniyede 2 ila 7 işlemi (TPS) işleyebilmektedir. Kripto para birimi ekosistemi büyüdükçe ve daha fazla insan ağa katıldıkça Blockchain’deki işlem sayısı da artar. Ağ gittikçe daha yoğun hale geldikçe genel performans düşer ve bu da Bitcoin’in küresel dijital para birimi olarak pratik kullanımını büyük ölçüde zedeler. Böyle bir bağlamda LN, Bitcoin Blockchain’inin ağ yoğunluğunu hafifletme girişimi olarak yaratıldı.

Lightning Network Nasıl Çalışır?

Lightning Network (LN), Bitcoin blokzinciri üzerine inşa edilmiş zincir dışı bir transfer ağından oluşur. Sistem bir eşler arası (P2P) düzeyinde çalışır ve kullanılabilirliği, kullanıcıların sorunsuz kripto para birimi işlemleri yapabilecekleri çift yönlü ödeme kanallarının oluşturulmasına dayanır.

Taraflar bir ödeme kanalı açmaya karar verdikten sonra, cüzdanları arasında para aktarabilirler. Her ne kadar yeni bir ödeme kanalı kurma süreci zincir halinde bir işlem gerektirse de kanal içinde gerçekleşen tüm işlemler zincir dışıdır ve küresel bir uzlaşma gerektirmez. Bu nedenle, bu işlemler çok daha düşük ücretler ve çok daha yüksek TPS oranları ile akıllı bir sözleşme ile hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilir.

Bir ödeme kanalı açmak için ağa katılan iki tarafın bir multi-sig cüzdanı kurması ve buna biraz para eklemesi gerekir. Multi-sig cüzdanlarda saklanan fonlara, yalnızca her iki tarafın özel anahtarları bulunuyorsa erişilebilir (duruma bağlı olarak iki veya daha fazla). Bu, taraflardan birinin diğerinin izni olmadan cüzdanı açamayacağı anlamına gelir.

Örnek olarak, Ali’nin Lightning Network’ü (LN) Ömer ile Bitcoin ticareti yapmak için kullanmak istediğini düşünelim. İlk önce, multi-sig cüzdanını kullanarak bir ödeme kanalı oluşturacaklar. Ödeme kanalı akıllı sözleşme gibi davranırken, multi-sig cüzdan işlem görecek fonların yatırıldığı kasada gibi davranır. Ödeme kanalının kullanım ömrü boyunca, Ali ve Ömer istedikleri kadar zincir dışı işlem yapabilir.

Her işlemden hemen sonra, hem Ali hem de Ömer sahip oldukları token miktarını kaydeden kendi bilanço kopyasını imzalar ve güncellerler. İşlemleri bittiğinde, ödeme kanalını kapatabilir ve nihai bilançoyu Bitcoin ağında yayınlayabilirler. Lightning Network akıllı sözleşmesi, bilançonun son sürümüne göre Bitcoin’lerini almalarını sağlayacaktır.

Özetle, tarafların Bitcoin Blockchain ile sadece iki kez etkileşime girmesi gerekiyor. Bir kez ödeme kanalını açıp bir başkasını kapatmak için kanal içinde gerçekleşen diğer tüm işlemler doğrudan ana zincirle hiçbir bağlantı kurulmadan gerçekleştirilir.

Ağ Yönlendirmesi

İki tarafın doğrudan bir ödeme kanalı olmasa bile, birbirine bağlı ödeme kanalları üzerinden Bitcoin gönderip alabilirler. Bu, Ali’nin aralarında yeterli bakiye olan bir ağ yolu olduğu sürece kendisiyle doğrudan bir kanal oluşturmak zorunda kalmadan Veli’ye para gönderebileceği anlamına gelir.

Öyleyse, Ali’nin Ömer ile açık bir ödeme kanalı varsa ve Ömer’in Veli ile bir kanalı varsa, ödemeyi Ali aracılığıyla yapabilir. Ödeme yönlendirmesi birçok Lightning Network (LN) düğümünü içerebilir, ancak akıllı sözleşme otomatik olarak en kısa yolu arayacaktır.

Lightning Network Avantajları

• LN projesi, ölçeklenebilirlik sorunu için zincir dışı bir çözüm için çalışıyor. Başarılı olursa, Bitcoin Blockchain’indeki yoğunluğu azaltabilir.
• İki yönlü ödeme kanallarının kullanılmasıyla, Lightning Network (LN) neredeyse anında işlem yapılmasını sağlar.
• LN, küçük değerlerin aktarılmasına izin verdiği için mikro ödemeler için uygun olabilir. Dahası, elektronik girişimler arasında insan müdahalesine gerek kalmadan işlemlerin yapıldığı M2M (Machine-to-Machine) ekonomisinde otomatikleştirilmiş mikro ödemeler uygulanabilir.
• Lightning Network Kullanıcıları, Bitcoin ödünç verme konseptiyle faiz kazanabilir. Lightning Network, kullanıcılara ağ için likidite sağladıkları için ödeme yapacaktır. Mevduatta faiz ödeyen bir banka hesabı gibi olacaktır.
• LN, daha küçük Bitcoin blokları oluşturacak. LN Bitcoin bloklarını küçük tutmaya yardımcı olacak ve daha fazlasına izin verecek. Kullanıcıların tam bir düğüm çalıştırması, Bitcoin işlemlerini kendi kendine doğrulaması gibi faydaları olacak.
• Yıldırım Ağı, daha fazla Bitcoin node’larına izin verecek.

Lightning Network’ün Sınırlamaları

• Zincir içi işlemlerin aksine, alıcı çevrimdışıysa Lightning Network ödemeleri yapılamaz.
• Ağın katılımcılarının fonlarını güvende tutmak için düzenli olarak ödeme kanallarını izlemeleri gerekebilir (bu tür riskler dış kaynaklı izleme hizmetleri tarafından aşılabilir).
• LN henüz büyük ödemeler için uygun değildir. Ağ çok sayıda multi-sig cüzdanı (temelde paylaşılan cüzdanlar) ile sayılırsa, büyük ödemelerin aracıları olarak hareket etmeleri için yeterli dengeye sahip olma ihtimali yüksektir.
• Bir ödeme kanalının açılması ve kapatılması genellikle elle ve daha yüksek işlem ücretleri gerektiren zincirleme işlemler içerir.

Lightning Network Anonim mi?

Lightning Network, muhtemelen birinci sınıf gizlilik özelliklerine sahip olacaktır. Sıradan Bitcoin işlemlerinden çok daha anonim olacaktır. Bazı işletmeler toplamak ve satmak için ucuz Lightning node’u çalıştıracaktır. LN kullanıcıları bu düşük maliyetli node’ları kullanabilir veya daha yüksek maliyetli, daha gizlilik odaklı ödeme kanallarını tercih edebilir.

Lightning Network Ne Zaman Kullanılabilecek?

15 Mart 2018’de Lightning Labs, ilk Lightning ana ağ beta sürümü olan Lightning Network Daemon’un 4. büyük sürümünü duyurdu. Bu sürüm Lightning Network düğümünün tam bir uygulamasıdır ve şu anda Bitcoin Test Network’de denenmektedir. Lnd ile birlikte, c-lightning ve eclair gibi başka uygulamalar da geliştiriliyor.

Bununla birlikte, her protokol uygulamasının düzenli güncellemeler ve sürekli gelişime dayanan farklı bir yaklaşımı olduğu için LN için resmi bir lansman tarihi olmadığını unutmayın.

Lnd beta sürümünden bu yana, Lightning Network düğümlerinin ve ödeme kanallarının sayısında büyük bir artış oldu. Ocak 2019’dan itibaren Grafana gösterge tablosu 24.300’den fazla ödeme kanalının bulunduğunu bildiriyor.

Düğümlerin ve ödeme kanallarının ortak çalışması, Lightning Network’ü ölçeklenebilirlik sorunun çözümü konusunda ilginç kılmaktadır. Beta sürümü birçok deneyden geçmiştir ve etkinliği henüz kanıtlanmamıştır. Bununla birlikte, LN, Bitcoin ve kripto para birimi ekosistemini iyileştirmek için büyük bir potansiyele sahiptir.

Lightning Network Güvenli midir?

Herhangi bir deneysel teknolojide olduğu gibi, yalnızca zaman içinde tüm aksilikler ve avantajlar ortaya çıkaracaktır. Keza güvenlik açıkları da aynı şekilde. Şu anda LN teorik olarak kullanıma uygun. İşte bazı potansiyel riskler, saldırı durumları ve başka güvenlik sorunlarıyla baş etmek için öneriler:

Lightning Network; sağlam, teorik bir çerçeve ortaya koymaktadır. Ancak bazen kodlarda hatalar olabilir. Bu nedenle bu önerileri dikkate almalısınız.

• Yazılımı saygın bir kaynaktan indirin.
• İnternet Bağlantınızı Koruyun.
• Bitcoin ödeme kanallarınızda küçük miktarlarda nakit bulundurun.
• Zincir işlemlerinde ödemek için yeterli Bitcoin bulundurun.