Kripto Para Nedir?

Bu rehberimizde, kripto para nedir, kripto para ne işe yarar gibi soruların cevaplarını bulabilirsiniz.

Kripto paralar işlemleri güvenceye almak, ek değerlerin oluşturulmasını kontrol etmek ve varlıkların transferlerini doğrulamak için kriptografik teknoloji kullanan bir borsa aracı olarak tasarlanmış bir dijital varlıktır.

Merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerinin aksine, kripto paranın merkezi bulunmaz. Her kripto paranın merkezi olmayan kontrolü, dağıtılmış bir defter gibi işleyen bir kamu veritabanı olan Blockchain teknolojisi ile çalışır.

Her sanal para biriminin geçerliliği bir Blockchain tarafından sağlanır. Blockchain, kriptografi kullanılarak bağlanan ve güvenli hale getirilen bloklar adı verilen ve sürekli büyüyen bir kayıt listesi bütünüdür.

Merkeziyetsizlik

Kripto paralar merkeziyetsizlerdir. Arz ve değer, kullanıcılarının faaliyetleri ve merkezi bankaların veya diğer düzenleyici otoritelerin bilinçli kararları değil, kendi yönetim kodlarına yerleştirilmiş oldukça karmaşık protokollerle kontrol edilir.

Merkezi olmayan kripto hizmetlerinin, fonların veya bilgilerin otoriteler tarafından ele geçirilememesi gibi birçok avantajı vardır. Blockchain sistemleri kendi kendilerini yönetir ve bu nedenle güvenilirdir.

Bu, tarafların diğer tarafın anlaşmaya ihanet edip etmeyecekleri konusunda endişelenmeden işlem yapmalarına olanak tanır. Blok zinciri, işlerin sorunsuz gittiğinden emin olmak için herhangi bir üçüncü taraf olmadan güven faktörünü yönetir. Merkezi olmayan sistemler, onları yönetmek için gereken üçüncü bir taraf olmadan çalışabilir. Merkezi bir sistem, bir borsa sahibi gibi merkezi bir otorite tarafından kontrol edilir. Merkezi sistemler kurallara uymazlarsa hükümetler tarafından kapatılma tehlikesiyle karşı karşıyadır, ancak merkezi olmayan bir ortamda bunu yapmak çok daha zordur.

Sonlu Arz

Kripto paralar genel olarak sınırlı arz ile karakterize edilmişlerdir. Kaynak kodları, olabilecek ve bulunabilecek kesin sayıdaki birimleri belirten talimatlar içerir. Zaman içinde, madencilerin üst sınırlara ulaşılıncaya kadar kripto paraları üretmesi daha zorlaşmakta ve yeni para biriminin tamamen basılması sona ermektedir.

Kripto paraların sonlu arzları onları merkezi bankaların teorik olarak sınırsız malzeme üretebildikleri, parasal para birimlerinden ziyade sonlu arzı olan altın ve diğer değerli metallere benzer şekilde doğal olarak deflasyonist hale getirir.

Kripto Paraların Temeli

Kripto paraların teknik temelleri 1980’lerin başlarına kadar Amerikan kriptografı uzmanı David Chaum’un modern web tabanlı şifrelemenin merkezinde yer alan “kör edici” bir algoritmayı icat ettiği zamanlara dayanıyor.

Algoritma, taraflar arasında güvenli, değiştirilemeyen bilgi alışverişine izin vererek gelecekteki elektronik para transferleri için temel oluşturdu. Bu “kör para” olarak biliniyordu.

1980’lerin sonunda Chaum, kör para kavramını ticarileştirmek için bir avuç dolusu diğer kripto para karşılığı tutkununu işe aldı. Hollanda’ya yerleştikten sonra, kör algoritmasına dayalı bir para birimi üreten kar amaçlı bir şirket olan DigiCash’i kurdu. Bitcoin ve diğer modern kripto para birimlerinin aksine DigiCash’ın denetimi merkezi değildi.

Bundan kısa bir süre sonra Nick Szabo adında bir Chaum ortağı, en modern kripto paranın temelini oluşturan Blockchain sistemini kullanmak için dikkat çeken Bit Gold adlı bir kripto parayı geliştirdi ve kullanıma sundu. DigiCash gibi Bit Gold hiçbir zaman popüler bir olamadı ve artık bir borsa aracı olarak kullanılmıyor.

İlk Bitcoin Benzeri Sanal Para Birimleri

DigiCash’den sonra elektronik finansal işlemlerde yapılan araştırma ve yatırımların çoğu PayPal gibi daha dijital, aracı kurumlara kaydı.

Amerika Birleşik Devletleri’nde 1990’ların sonlarında ve 2000’lerin başında en önemli sanal para birimi “e-gold” olarak biliniyordu. Müşterileri veya kullanıcıları, eski mücevheri, bibloları ve madeni paraları e-gold deposuna gönderiyor ve altının ons türünden e-gold adında dijital bir para birimi alıyorlardı.

2000’li yılların ortalarında zirveyi gören e-gold, milyonlarca aktif hesaba sahip oldu ve milyarlarca dolarlık iş yaptı.

Kripto Para Birimlerinin Geleceği

Çeşitli dijital tabanlı kripto paraları bünyesinde bulunduran kripto piyasası, sıradan gözlemciye heyecan verici, korkutucu ve gizemli görünebilir.

Fütürist ve yazar Thomas Frey, konu hakkında Eylül ayında Federal Reserve’e konuştuğunu belirterek, “Kripto paralar burada kalmak için çok fazla” dedi. Frey’e göre, 2030 yılına kadar ulusal para birimlerinin yaklaşık yüzde 25’inin yerini kripto paralar alacak. Frey, “İnsanların yatırım portföylerini gerçekten dikkatli bir şekilde denemelerine değer bir alan” yorumunda bulunuyor.

Geçtiğimiz birkaç yıl boyunca kripto paraların yükselişi Global Futures Enstitüsü’nden Dr. James Canton’a göre geleneksel küresel ekonominin yanında yeni varlık sınıfının meşrulaştırılmasını temsil ediyor. Canton, “Kripto finansmanından yeni yatırım araçlarının katlanarak artmasını bekleyebilirsiniz” diyor.

Warwick Business School’dan Yardımcı Doçent Daniele Bianchi’ye göre, düzenleyicilerin kripto para birimi ticaretiyle uğraşma biçimlerinde büyük bir çeşitlilik beklenebilir. Bianchi ZDNet’e verdiği demeçte, “Kripto para birimlerinin değerini ve meşruluğunu artırmak sadece yatırımcılar için değil, aynı zamanda düzenleyici ve politika yapıcıların da dikkatini çekiyor” diyor.

Gelecek Kripto Parada mı?

Kripto paraların geleceği hakkında çok fazla tartışma var. Bazıları, kripto para birimlerinin kullanımının işlemlerle sınırlı olması nedeniyle çökmeye karşı daha savunmasız olduklarını savunuyor. Diğerleri, kripto paraların avantajlarının eksikliklerinden çok daha ağır bastığını ve temel teknolojisinin sağlam ve çeşitli kullanımlara sahip olduğunu düşünüyor.

Bazı önemli isimler, kripto para piyasasına kurumsal para girdikçe kripto paralarda büyük bir gelişmenin olacağını ifade ediyor. Bununla beraber kripto paraların Nasdaq üzerinde dalgalanma olasılığı da var, bu da blok zincirine ve onun geleneksel bir alternatif olarak kullanımlarına daha fazla güvenilirlik katabilir. 

Gelecekte, kripto para birimleri kullanıcı tercihlerine ve çeşitli uygulamalara uyacak şekilde özelleştirildikçe değişebilir. Benimsenme yayıldıkça, kripto para birimlerini birçok yerde kullanabiliriz.

Kripto Para Birimlerinin Benimsenme Hızı

Kripto paralar ve sanal işlemleri benimsenmenin ne kadar süreceği kullanıcılara bağlı olacaktır. Kripto paraların finansın geleceği haline gelmeden önce kritik kitleye ulaşması gerekiyor. Bunun gerçekleşmesi için düzenleyiciler, yatırımcılar ve finans kurumları, kripto para birimlerinin ve blok zincirinin sunduğu avantajların dezavantajlarından daha ağır bastığını kabul etmelidir. Bu noktaya ulaşmak zor olabilir ama imkansız değil. zorluk kısmı da genel olarak şu düşüncenin hakim olmasından kaynaklanmaktadır: “Kripto paralar sunduğu gizlilik nedeniyle bazen yasa dışı faaliyetler için kullanılıyor.” Kripto para biriminin yaygın bir şekilde benimsenmesini teşvik etmek ve kullanıcıları korumak için daha fazla düzenlemeye ihtiyaç olduğu dile getiriliyor.

Kripto Para Birimleri Fiat Para Birimlerinin Yerini Alacak mı?

Alanın uzmanlarına göre kripto paralar, hükümetler ve bankalar tarafından desteklenen ve oldukça merkezileştirilmiş olan fiat para birimlerinin yerini tamamen alamayabilir. Bununla birlikte, hükümete güvenin zayıf olduğu veya enflasyonun çok yaygın olduğu yerlerde, kripto paraların kullanımı artabilir. Fakat bunun tam tersini düşünen fütürizm meraklıları da vardır. Onlara göre gelecekte tamamen kripto paralar kullanılacak.

Ana akım finansal sistemin bir parçası olmayı hedefleyen bir kripto paraların çok farklı kriterleri karşılaması gerekir. Bitcoin’in karşılaştığı zorluklarla başa çıkmadaki başarısı veya başarısızlığı, önümüzdeki yıllarda diğer kripto paralarla beraber kendisinin de konumunu belirleyecek.