Konsensüs algoritması bir sistem içerisinde uzlaşma sağlanması için kullanılır ve bu sebeple de “uzlaşma algoritması” olarak da bilinir. Blokzinciri teknolojisindeki Proof of Work, Proof of Stake, Proof of Burn, Proof of History, Proof of Authority aslında birer konsensüs algoritmasıdır.
Konsensüs (Uzlaşma) Algoritması Nedir?
Konsensüs algoritmaları, bir grup veya sistemi yönetmek için ait olunan topluluk tarafından kabul edilmiş kararlar bütünüdür. Bu kurallar çoğunluğu yönetmek ve ortak bir fikir altında toplamak için kullanılır. Konsensüs algoritması oluşturulurken kullanıcıların faydası ön planda tutulur ve aynı zamanda tüm kullanıcıların eşit haklara sahip olması amaçlanır.
Uzlaşma algoritması olarak da bilinen konsensüs algoritması yalnızca oyların çoğunluğuyla aynı fikirde değil, aynı zamanda hepsine fayda sağlayan bir tanesini kabul eder. Bir diğer deyişle, her zaman ağ için bir kazanç sağlar.
Konsensüs Algoritması Ne İşe Yarar?
Konsensüs algoritması, blokzinciri teknolojisinin kullanıcılara sağladığı faydanın artmasında etkin bir rol üstlenmektedir. Böylece blokzinciri teknolojisinin temelinde yatan merkeziyetsizlik ilkesi, kullanıcıların yaptıkları işlemlerde daha güvenilir bir zemine oturtulmaktadır. Konsensüs algoritmaları ile kişiler arasında yapılan işlemlerde olası dolandırıcılık faaliyetlerinin ve çift harcamanın önüne geçebilmek mümkündür. Ayrıca uzlaşma algoritması, ağlardaki kullanıcıların belirli bir fikir birliği altında toplanmasına yardımcı olurken, ağın sürdürülebilir bir şekilde devam etmesini de sağlamaktadır.
Konsensüs algoritması, bir blockchain ağındaki node’lar arasındaki işlem ve blok verilerinin doğruluğunu kabul etmelerini sağlar. Bu algoritma sayesinde, ağdaki tüm node’lar aynı verilere sahip olduğundan emin olabilir ve ağın güvenliği ve istikrarı korunabilir. Ayrıca, konsensüs algoritması, bir işlem veya blok verisinin değiştirilmesinin önlenmesine, ağdaki node’lar arasındaki güvenli ve güncel veri paylaşımını sağlamaya, ağın skalabilitesini artırmaya ve ağdaki node’lar arasındaki güvensizliği azaltmaya yardımcı olur.
Özet olarak, uzlaşma algoritması blockchain ağının güvenli, güncel ve skalabilitesini artırarak işlemlerin doğruluğunu ve ağdaki verilerin değiştirilmemesi için garanti sağlar.
Konsensüs Algoritması Türleri
Yukarıda da belirtildiği üzere konsensüs algoritması, bir blockchain ağındaki birden fazla node’un bir işlem veya blok verisinin doğruluğunu kabul etmelerini sağlamak amacıyla kullanılan bir algoritmadır. Birçok türü bulunan konsensüs algoritmasının en bilinen 3 türü ise şu şekildedir:
Proof of Work (PoW)
Proof of Work yüksek miktarda hesaplama gücünün sistemdeki kötü amaçlı oyunculara karşı kullanılmasını önlemek için geliştirilen bir algoritmadır. 2004 yılında Hal Finney tarafından ortaya atılsa da, ilk uygulaması 2009 yılında Bitcoin, Finney’in fikrinin ilk uygulaması olarak yerini aldı. Ayrıca diğer kripto paralarda mutabakatı sağlamak amacıyla kullanılan bir algoritmadır.
Bu algoritmadaki en önemli detay, işlem gücü ve madenci sayısıdır. Çünkü işlem gücü ve madenci sayısı arttıkça teorik olarak bu algoritma daha güvenli hale geliyor. Bitcoin ilk çıktığı günlerde orta seviyede bir cep telefonuyla bile madenci olunabiliyorken şu an Bitcoin madenciliği için özel cihazlar kullanılmaktadır.
Proof of Stake (PoS)
Proof-of-Stake (PoS) konsensüs mekanizmaları, geleneksel Proof-of-Work (PoW) protokollerinde bulunan verimsizlikleri ele almak için tasarlanmıştır. PoS blok zincirleri kripto madenciliğine güvenmek yerine, işlemleri doğrulamak ve kaydetmek için platform token paylarına göre seçilen nodeları kullanır. Yeni blok zinciri projelerinin çoğu, PoW yinelemelerinden önemli ölçüde daha ölçeklenebilir, esnek ve çevre dostu olduğu için bir tür PoS konsensüs mekanizması kullanır.
Delegated Proof of Stake (DPoS)
Delegated Proof of Stake algoritması Proof of Stake algoritmasından üretilmiş bir algoritmadır. DPoS’un ilk görüldüğü yer BitShares projesinin dokümanlarıdır. Bu bölümde bu dokümanlardan da faydalanacağım[4]. DPoS’da bloklar önceden belirlenen kullanıcı grupları tarafından madenlenir. Bu kullanıcı grubuna şahitler denir. Şahitler token sahipleri tarafından seçilir. Token sahiplerinin sahip oldukları token oranında oy hakkı vardır. Şahitler görevlerini yerine getirdiklerinde ödüllendirilirken, görevlerini kötüye kullandıklarında ise cezalandırılır.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.