Mecburi Çatallaşma Yani Hard Fork Nedir?

Bu rehberimizde, Hard Fork nedir, Hard Fork ne işe yarar gibi soruların cevaplarını bulabilirsiniz.

Hard Fork nedir sorusunun cevabını vermeden önce bilmeniz gereken bazı terimler bulunuyor. Öncelikle her bir terimin kısa bir açıklamasını yaparak başlayalım.

Blockchain Protokolü: Bağlantı, madencilik ve işlem kurallarını tanımlayan kod kuralları. Ağın bir parçası olmak için protokole uymalısınız.

Çatal(laşma) (Fork): Ana protokolden farklı bir protokol versiyonuna sahip olduğunuz an.

Şimdi, her bir terim hakkında daha ayrıntılı bir şekilde konuşmaya başlayalım.

Çatal(laşma) veya diğer terimler hakkında konuşmadan önce cevaplamamız gereken ilk soru: Protokolü neden güncellememiz gerekiyor?

Eski sürümlerde bulunan önemli güvenlik risklerini düzeltmek için: Kripto paralar nispeten yeni bir buluş olduğu için kısa bir süre önce düzenli para biriminin yerini almaya başladı. Bugün bildiğimiz Türk Lirası’nı geliştirmek için kağıt, mürekkep, yazı tipi, güvenlik katmanı ve daha fazla kullanıldı. Şimdi Türk Lirası’nı taklit etmek oldukça zor. Aynı şekilde kripto paralar için de güvenlik risklerini tespit etmek ve düzeltmek gerekiyor.

Yeni özellikler eklemek için: Bugün bilgisayarınızda Windows 10 çalıştırıyor olabilirsiniz ve zamanla yeni güncellemeler ile önemli geliştirmeler, eklemeler yapıldığını göreceksiniz. Blockchain kod yapısı da yıldan yıla yükseltiliyor. Açık kaynak kodlu olduğundan dolayı dünya çapında birçok geliştirici çalışma yapıyor. Geliştirilen bir özelliğin yeterince iyi olması durumunda sonraki sürümlerde bu özelliğin eklendiğini görüyoruz.

İşlemleri tersine çevirmek için: Sahte paraları hatırlıyor musunuz? Hükümetler kalpazanları hapse atabilir, ancak sahte paraları alan insanlardan o paraları geri toplaması, mağduriyetleri gidermesi son derece zordur. Bu durum kesinlikle çok kötü. Kripto para dünyasında ise zararı en aza indirebilmek mümkün. Topluluk herhangi bir güvenlik ihlali olduğunu öğrendiğinde belirli bir tarihte varolan tüm işlemlerin aslında mevcut olmadığını varsayabilir. Hiç zamanda geriye yolculuk yapmak istedin mi? Evet kripto paralarda zamanda geriye doğru bir yolculuk yapmak mümkün. Elbetteki bu sadece kötü durumlar için geçerli.

Soft Fork Nedir?

Daha önce belirttiğimiz gibi bir protokol değişikliği ancak geriye dönül uyumluluk sağlar.

Trafik kurallarını örnek alalım. Diyelim ki Türkiye’de minimum karayolu hız sınırı saatte 60 km ve azami hız sınırı ise 110 km. Bir gün başka bir hükümet minimum hız sınırını 65 ve azami hız sınırısını 115 yaparsa ne olacak? Ortalama hız sınırı bakımından pek bir şey değişmeyecek. Fakat saatte 60 km hız ile gidiyorsanız hızlanmanız gerekecek.

Aynı şekilde Blockchain sürümünü de hemen Soft Fork ile yükseltmeniz gerekmez ve yeni protokole karşı bir şeyler yapmak istemediğiniz sürece tam olarak daha önce yaptığınız gibi çalışmaya devam edebilirsiniz.

Hard Fork Nedir?

Trafik örneğinden devam edecek olursak Hard Fork temel olarak yeni bir paralel evrenin yaratılmasıdır. Hard Fork’tan sonra önceki sürüm ile yeni olan, tamamen bölünmüş durumdaki sürüm arasında iletişim veya işlem seçeneği yoktur.

Yeni sürüm tüm tarihi işlemleri devralır ve bundan sonra her sürümün kendi işlem geçmişi olacaktır.

Hard Fork Örnekleri

Bitcoin Cash

Bitcoin’den farkı: Daha yüksek işlem hızı ve daha az bağımsız.

Ne oldu?: Bitcoin Cash, Hard Fork’dan sonra yeni, ayrı bir para birimi haline geldi ve Hard Fork’dan önce Bitcoin’e sahip olan herkesin cüzdanına Bitcoin tutarı kadar Bitcoin Cash eklendi.

Ne zaman oldu?: 1 Ağustos 2017

DAO

Ethereum’dan farkı: DAO, Ethereum Blockchain üzerinde akıllı bir sözleşme olarak inşa edildi ve bir girişim sermayesi fonu gibi faaliyet göstermek üzere tasarlandı. Oluşturulduktan sonra, tüm Ethereum sahiplerine Ethereum miktarı kadar DAO verildi.

Ne oldu?: DAO saldırıya uğradı ve sonuç olarak 3,6 milyon Ethereum tükendi. Hackerin kefaletini engellemek için topluluk Soft Fork için oy kullandı, ancak kısa bir süre sonra çoğunluk Hard Fork için de oy kullandı.

Ne zaman oldu?: 20 Temmuz 2016

Bir Hard Fork’un Beklenen Sonuçları

Belirli bir soft fork veya harf fork’un sonucu genellikle şu şekilde olacaktır:

• Bir blok zinciri baskın hale gelir, bu da diğer blok zincirinin düşük topluluk benimsemesi ve/veya değerine sahip olmasıyla sonuçlanır (burada “ve / veya” diyorum çünkü SegWit ve Byzantium gibi bazı çatallar etkili bir şekilde iki farklı token ile sonuçlanmaz, dolayısıyla sadece bir fark vardır.)
• Her iki blok zinciri de benimsenir, birlikte var olur ve kabaca eşit topluluk benimsemesi ve/veya değeri ile birbirinden bağımsız olarak çalışır (SegWit böyledir, 2018 itibariyle birçok kullanıcı hala SegWit olmayan düğümleri çalıştırmaktadır).
• Her iki blok zinciri de benimsendi, ancak biri tercih edildi. İki zincirden biri, benimsenme ve değer açısından baskın zincir haline gelir veya kalır (ancak diğer zincir makul düzeyde topluluk desteği ve değeri sağlar; Bitcoin Cash ve Ethereum bunun harika örnekleridir).

Yukarıdaki durumlardan herhangi biri belirli bir fark ile ortaya çıkabilir, ancak 3. seçenek en yaygın olanıdır ve bu nedenle yeni kripto para birimleri oluşturan hard fork’lar zaman içinde beklenen sonuçtur.

Yine, Bitcoin Cash (bir Bitcoin fork’u) ve Ethereum (şimdi Ethereum Classic olarak adlandırdığımız şeyin bir fork’u), piyasa değerine sahip iki varlık yaratmayı amaçlayan hard fork’ların beklenen sonucunun iyi örnekleridir. Her iki zincir de mevcuttur, ancak biri daha popülerdir ve genellikle daha yüksek bir değeri korur. Bu arada, SegWit gibi bir soft fork, genellikle ikinci durum anlamına gelir ve Byzantium gibi bir hard fork her zaman ilk durumdur.

Sonuç olarak, bir kripto paranın “fork” olduğunu anladığınızda… bunun ne tür bir fork olduğunu anladığınızdan emin olun! Bununla birlikte, bir madenciyseniz veya genellikle kendi kripto yazılımınızı çalıştırıyorsanız, yazılımın doğru sürümünü çalıştırdığınızdan emin olmak için güncel kalmanız gerekir.

Harf Fork Öncesinde Yatırım Yapılır mı?

Hard Fork, bir kripto para birimi için istikrarsız bir zamana işaret eder. Topluluk genellikle bir konu üzerinde bölünecek ve piyasa, kripto para birimi standartlarına göre bile genellikle çok değişken. Duruma nasıl tepki vermeniz gerektiği, büyük ölçüde para biriminde sahip olduğunuz hisseye ve baktığınız fork’un türüne bağlı olacaktır. “Bedava” kripto para birimi alacağınız hard fork durumunda, para biriminizi elinizde tutmak ve hatta yatırımınızı artırmak mantıklıdır. Bunun dezavantajı, diğer büyük trader’ların da aynı şeyi yapmasıdır. Bazı uzmanlara göre balinaların önünde satış yapacak kadar hızlı tepki veremeyeceğinizden endişeleniyorsanız, yatırımınızı fork’tan hemen önce satmanız riske karşı korunmayı sağlayabilir. Tabi bunlar yatırım tavsiyesi değildir ve kişiler ne yapması gerektiğine kendileri karar vermelidir.

Soft fork’u inceliyorsanız seçimleriniz biraz daha kolay. Fork’un para birimine yardımcı olacağına inanıyorsanız, fiyat dalgalanmalarından yararlanabilirsiniz. Fork’un para birimi için kötü olacağına inanıyorsanız, çökmeden önce satmalısınız. Unutmayın topluluk fork’un arkasında değilse para biriminin bölünme ihtimali hala var.