Fiat para ya da itibari para, bir ülkenin kanununa bağlı olarak, devlet tarafından desteklenen para birimidir.
Fiat Para Nedir?
Fiat, Latince bir kelimedir ve “resmi bir yetkilendirmeyi” ifade etmektedir. Fiat bir kararname olarak değerlendirilmektedir. Dolayısıyla Fiat para, devlet tarafından bir kanunla piyasada yer bulmaktadır.
Fiat para ya da diğer ismi ile itibari para, varlığa dayalı para birimlerinden gelişmiştir. Hükümetler, eskiden altın veya gümüş gibi değerli metallerden yapılan paraları kullanmaktaydı. Ancak, zamanla hükümetlerin, bu para birimlerini destekleyecek değerli madenleri elinde tutması imkânsızlaşmıştır. Bunun sonucunda, Fiat para birimleri ortaya çıkmıştır. Fiat para ya da itibari para, ilk olarak 20. yüzyılda, ABD’de ortaya çıkmıştır.
Fiat para, parayı basmaya yetkili olan, devletin güvencesi altındadır. Altın, gümüş gibi madenler bakımından karşılığı bulunmayan Fiat para ya da itibari para, kanunla yürürlüğe girmektedir. Fiat paranın değeri, hükümet ve döviz piyasalarına bağlıdır ve kullanım alanları kanunla belirlenmektedir. Arz ve talep güçleri tarafından yönlendirilmektedir. ABD doları, Euro ve diğer küresel para birimleri Fiat para birimleridir. Merkez bankaları kendi para birimlerinin değerini korumak için arzı yönetir ve para politikaları belirlemektedir.
Fiat Para İle Kripto Para Arasındaki Fark Nedir?
Fiat para ile kripto paralar arasındaki en büyük fark merkeziyetlik konusunda oluşmaktadır. Kripto para birimleri, özünde, merkeziyetsiz finans (DeFi) hareketinin bir parçası olan dijital para birimleridir. Kripto para birimlerinin birçoğu merkeziyetsiz ağlar tarafından yönetilirler. Fiat para birimleri, tek bir otorite olan devlet tarafından yönetilir.
Günümüzde bazı satıcılar ve işletmeler kripto para birimlerini ödeme olarak kabul etmektedir. Ancak çoğu işlem Fiat para birimleri ile yapılmaktadır. Bunun bir sebebi kripto para birimlerinde olan oynaklıktan kaynaklandığı söylenmektedir. Bunun yanı sıra, kripto paralar değer deposu görevi görme konusunda, Fiat para birimlerinden daha iyi performans sergilediği söylenmektedir. Ayrıca fiyat oynaklığı sebebiyle, kripto paraların değer deposu olmadığı düşünen eleştiriler de mevcuttur.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.