Ethereum’un (ETH), Shanghai Sonrası Yol Ayrımı

Ethereum ağındaki önemli yükseltmelerden birisi olan Shanghai, neleri başarabilir veya ne gibi sorunlara yol açabilir?

Piyasa değer sıralamasına göre en büyük ikinci kripto projesi olan Ethereum, 2015 yılında ortaya çıktığı dönemden bu yana gerçekleştirdiği çeşitli güncellemeler ile gündemde yer edindi.

Byzantium, Constantinople, İstanbul, Bellatrix, Merge gibi protokol güncellemelerini geçiren Ethereum, önümüzdeki hafta Shanghai güncellemesine gidiyor. Peki bu güncelleme sonrası, Ethereum’da bizleri ne gibi sonuçlar bekliyor?

Ethereum’da Daha Önceki Güncellemelerde Neler Oldu?

Merkeziyetsiz akıllı sözleşmeler platformu Ethereum (ETH), Bitcoin‘in olduğu sektörde kurduğu hakimiyet ile yoğun ilgi görmeye devam ediyor. Popüler kripto para projesi, çeşitli ağ yükseltmeleri ve protokol güncellemeleriyle de kriptoya yön verme potansiyeline sahip.

2015 – Frontier

Resmi olarak 22 Temmuz – 02 Eylül 2014 arasında satışa çıkan Ethereum, 2015 yılında gerçekleştirdiği Frontier çatallamasıyla başka bir boyuta geçti. Frontier, Ethereum madencilerinin operasyonlara başlamalarını sağladı. Ancak Frontier, başka bir kripto para birimini de beraberinde getirdi. Bu çatallama sonucunda, 30 Temmuz 2015’te Ethereum Classic ortaya çıktı. Ethereum’un orjinal ağ yapısında kalan Ethereum Classic, projenin değiştirilmemiş geçmişini korumasıyla öne çıkıyor. Ayrıca Ethereum Classic, sınırlı sayıdaki arzıyla Bitcoin’in yolundan gidiyor.

Bu projenin çatallama sonucunda ortaya çıkması, Ethereum’un başarısız olacağını ve artık kitlelerin Ethereum Classic’e kayacağını düşündürtmüştü. Ancak kripto piyasası, Ethereum’un başarısı karşısında şaşkına dönmekten kaçınamadı.

O dönem, Aljazeera tarafından çıkarılan bir haberde, Ethereum’un Bitcoin’in en iddialı halefi olduğu belirtiliyordu. Bu başlık, bugünlere gelindiğinde tutmuş görünüyor.

Frontier, Ethereum’un daha geniş bir ekosisteme yayılmasında öncülük eden çatallanma olarak öne çıkıyor. Bu çatallamanın ardından ETH, güçlü bir yükseliş yaşayarak kripto piyasasında kendisine uzunca yıllar devam ettireceği bir taht inşa etti. ETH. ticaretinin stabilite içerisinde ve gelişim sergileyerek ilerlemesini sağlayan bu çatallanma, projenin bir adım ileriye taşınmasını sağladı.

2016 – Homestead

Ethereum ağının geleceğini daha spesifik bir hale getirmek isteyen Homestead çatallaması, birkaç protokol değişikliğini ortaya çıkardı. Bu çatallama, Ethereum’a daha fazla ağ yükseltmesi yapma veren bir ağ değişikliği barındırıyordu. Bu özellik, bugünki Shanghai-Capella için bir zemin niteliği taşıyor.

Homestead çatallaması, Ethereum ağındaki hardfork değişikliklerine zemin hazırlarken, diğer taraftan EVM güncellemelerini de içerisinde barındırıyordu. Bu çatallamanın Ethereum üzerindeki etkisi yalnızca ağ tarafında kalmadı. ETH’nin fiyatı, çatallanmanın etkisiyle 1 aylık dilimde yaklaşık yüzde 110 yükseliş yaşamıştı.

Ancak çatallama sonrasında, ETH fiyatının 13 dolar seviyelerinden yaklaşık 8.3 dolara güçlü bir düşüş yaşadığı gözlemlendi. Çatallanma sonucunda herhangi bir kripto para birimi ortaya çıkmasa da, ağın daha fazla geliştirilme ihtiyacı ortadan kaldırılamamıştı.

2017 – Byzantium

Ethereum’un belki de en önemli ağ güncellemelerinden birisi olan Byzantium, projenin bugünlere başarıyla gelmesinde büyük pay sahibi oldu. Bizant çatalıyla birlikte, Ethereum ağında, blok madencilik ödülleri 5 ETH’den 3 ETH’ye düşürülmüştü. Ayrıca bu güncelleme, Katman-2 ölçeklemeye izin vermek için belirli kriptografi yöntemlerini de bünyesine ekledi.

16 Ekim 2017 tarihinde gerçekleştirilen Byzantium çatallanması, yalnızca ağın gelişimine değil aynı zamanda projenin kripto para biriminin yükselişine de kapı araladı. Çatallama sırasında 334 dolar seviyesinde olan ETH, bu güncellemelerin de etkisiyle 3 ay içerisinde 1.296 dolara kadar yükselmeyi başardı.

Ağın daha verimli, daha ölçeklenebilir ve daha aktif kullanımını sağlayan Byzantium, projenin kısa vadede daha aktif ilerlemesine katkı sağladı. Ethereum maksimalistleri, projeye gelen yoğun ilgiden ve ETH fiyatının yükselişinden dolayı o dönemde mutluydu.

Güncelleme ve Çatallamalar, Ethereum Ağını Bir Adım İleriye Taşıyor

Ethereum‘daki güncellemeler ve çatallamalar, projenin bir adım daha ileriye gitmesini sağladı. Byzantium özelinde bakıldığında, Ethereum ağının daha fazla talep gördüğü ve ETH fiyatının dört haneli seviyelere yükseldiği gözlemlendi. Daha sonrasında gelen İstanbul ve Merge güncellemeleri de Ethereum açısından verimliydi. Ancak Ethereum’un yol ayrımını, başarılı bir şekilde gerçekleştirilen ve çatallamayla yeni bir kripto para biriminin ortaya çıkmasını sağlayan Merge sağladı.

Merge sonrası Ethereum, Proof of Work (PoW) modelinden ayrıldı ve Proof of Stake (PoS) modeline geçiş yaptı. Sansasyoneli bir hamle olarak görülen bu ağ değişiminde, Ethereum madenciliğinin sonlanması yoğun eleştiri gördü. Bu çatallanmayla birlikte PoW yapısını devam ettirmek amacıyla ortaya çıkan Ethereum PoW, madencilerin yeni aktif durağı oldu.

Ethereum’da bu çatallanmayla birlikte her şey bambaşka seviyeye gelmişti. Ethereum artık daha az bir gas ücreti alıyor, daha fazla işlem yaptırıyor ve deflasyonist olma yolunda emin adımlarla ilerliyordu. Ancak popüler proje, ölçeklendirme çözümlerini bir türlü çözememişti. Merge, hayat kurtaran bir güncelleme olarak görülse de sonraki güncellemelere de kapı araladı. Proje bu güncellemeyle, yeni bir kilometre taşı kaydederek arzını azaltmayı başardı.

Ethereum Yol Ayrımında: Shanghai-Capella

Ethereum için yeni bir yol ayrımı ve yeni bir ağ çatallanması, 12 Nisan 2023 tarihinde gerçekleşecek. Bu çatallanmanın adı Shanghai-Capella olarak adlandırıldı. İçerisinde iki farklı ağ yükseltmesini barındıran çatallama, 12 Nisan 2023 tarihinde, saat 01:27’de gerçekleşecek.

Bu güncelleme, yürütme katmanına staking para çekme işlemlerini getiriyor. Capella yükseltmesiyle bu hizmet, blokların para çekme işlemlerini de kabul etmesini kolaylaştıracak. stake edilen ETH’lerin, yürütme katmanına çekilmesine olanak tanınacak.

Bu işlem, Ethereum tarafında daha fazla ağ aktivitesini, daha fazla fee ücreti elde etmeyi ve beraberinde Ethereum’u tam anlamıyla deflasyonist bir hale getirmeyi kolaylaştırabilecek potansiyel barındırıyor.

Shanghai-Capella ile iki farklı yol ayrımının gözlemlenmesi muhtemel görülüyor. Bu yol ayrımlarından birisi, yeni bir Ethereum coin’inin ortaya çıkması olabilir. Çatallanma neticesinde, Ethereum PoW ve Ethereum Classic gibi bir kripto para biriminin ortaya çıkması şaşırtmaz. Muhtemel kripto para birimi, önceki özelliklerinin devamını sağlamak amacıyla çıkıyor. Ancak, Shanghai ve Capella üzerinde Merge gibi bir büyük etki bulunmuyor. Daha çok protokol güncellemeleri olan Shanghai-Capella, projenin önüne iki farklı senaryo bırakıyor. Bu senaryolar;

• 1- Stake edilen 32,5 milyar dolarlık ETH’nin dolaşıma girmesi ve stake’ten kaldırılan ETH’lerin güncellemenin önüne geçmesi… Bu durum neticesinde, kısa vadede, Ethereum’da problemler meydana gelebilir. Düşüşlerin ve ağ aktivite kayıplarının yaşanması, Ethereum’un yeniden enflasyonist bir modele dönüşmesini sağlayabilir.
• 2- Stake edilen ETH’lerin aktif olarak kullanılmaması ve Ethereum ağını güncellemeyle birlikte daha aktif bir hale getirebilir. Shanghai-Capella, doğru zamanda ve doğru durumda kullanılırsa, Bitcoin’e karşı Ethereum’u bir adım daha öne taşıma yeteneğine sahip.

Bu güncellemenin neticesinde, Shanghai-Capella başarılı olursa, kripto ekosisteminde bir nebze canlanma meydana gelebilir. Kripto ekosisteminin gelişiminde, Ethereumun piyasa hakimiyetini de ele aldığımızda, altcoin’lere güç kazandırması masada yer alıyor. Ancak Shanghai-Capella‘nın başarısız olması halinde, Ethereum‘da güçlü düşüş yaşanabileceği kripto ekosistemi tarafından tartışılan konulardan birisi oldu.