Bir yatırımcı veya özellikle kripto para trader’ı için en önemli konu güvenilirliktir ki konu kripto para piyasası ise “dünyanın en güvenilir kripto para borsası, Türkiye’nin en güvenilir kripto para borsası” sınıflandırmasını yapmak gerekiyor.
Rehber İçeriği
CoinGecko Trust Score 2.0 (Güvenilirlik Puanı 2.0)
2019’da sahte işlem hacmi bildiriminde bulunan kripto para borsalarının sayısının endişe verici bir şekilde artmasının ardından bu sorunla mücadele etmek için harekete geçen kripto para fiyat ve veri platformu CoinGecko, Trust Score 2.0 (Güvenilirlik Puanı 2.0) ile borsaları 10 üzerinden puanlandırmaktadır (1 en kötü, 10 en iyi).
İşlem hacminin likiditenin önemli bir göstergesi olduğu regüle edilmiş/düzenlenmiş borsaların aksine, kripto para endüstrisinde işlem hacmi likidite açısından iyi bir gösterge değildir. Çünkü birçok kripto para borsası daha fazla görünür olmak için sahte işlem hacmi üretebilmekte, verileri manipüle edebilmektedir. Buna karşın CoinGecko’nun Güvenilirlik Puanı uygulamasının her borsa için gerçek likiditeyi göstermede çok etkili olduğu kanıtlanmıştır ve ilk kez, borsaları ve işlem çiftlerini şüpheli hacimler konusunda kolayca filtrelemeyi mümkün kılmıştır.
Biz de bu güvenilirlik puanını baz alarak dünyanın ve Türkiye’nin en güvenilir kripto para borsalarını derledik. Bu listelere bakmadan önce “neye bakacağınızı” bilmenizi istediğimizden CoinGecko’nun puanlandırma sistemiyle ilgili detayları vermek istedik.
Güvenilirlik Puanı Neye Göre Hesaplanıyor?
Endüstri verilerinin büyük oranda manipüle edilebilir olması nedeniyle güvenilir kripto para borsası arayışında en önemli faktör doğru araçların kullanılmasıdır. Trader’lara ve yatırımcılara en iyi likiditeye sahip güvenilir borsaları sunmayı misyon edinen CoinGecko’nun verilerini baz alarak sizin için dünyanın ve Türkiye’nin en güvenilir kripto para borsalarını derledik.
CoinGecko’nun Trust Score 2.0’ının borsalara uygulaması genel olarak şu verilere dayanıyor;
- Web Trafiğine Göre Normalleştirilmiş İşlem Hacmi: Her borsa için işlem hacmi SimilarWeb trafik tahminleri kullanılarak normalleştiriliyor.
- Sipariş Defteri Analizi: Belirli bir alım satım çiftinin likiditesini ölçmek için alış/satış dağılımı ve ±%2 sipariş defteri derinliği hesaplanıyor.
Trust Score 2.0 kapsamında yapılan ölçümlerde ise şu metriklere odaklanılıyor:
Likidite (%50)
Normalleştirilmiş Raporlanan Hacim Oranı (NRR)
Puanlamanın yüzde 50’lik kısmı likidite ile sağlanıyor. Normalleştirilmiş hacim ve borsa tarafından raporlanan hacim arasındaki farkın derecesini belirlemek için bir oran kullanılıyor.
Yüksek NRR oranı raporlanan hacmin muhtemelen doğru olduğunu gösterirken, düşük NRR oranı borsanın hacminin sorgulanabilir olduğunu gösterir. Bu oranın maksimum değeri 1’dir.
Ortalama Alış-Satış Farkı
Her borsada, son 1 saat içinde işlem gören tüm işlem çiftleri için alış/satış farkına bakılıyor ve ortalama alış/satış farkı alınıyor. Likit bir borsa, borsadaki tüm piyasaların nispeten likit olduğunu gösterdiği için çok düşük ortalama alış/satış oranına sahip olmalıdır.
Aktif İşlem Çifti Oranı (ATR)
Aktif İşlem Çifti Oranı (ATR), son 24 saatte aktif olarak işlem gören çiftlerin, son 24 saatte aktif olarak işlem gören çiftlere oranını ifade eder. Bu, her borsa için alım satım faaliyetlerini ölçer. Likit bir borsa için ATR değeri çok yüksek olmalıdır. Son 24 saat içinde aktif işlem yapılmayan işlem çiftleri, bu işlem çiftlerinin daha uzun süre aktif olduğu varsayıldığı için bu ölçütten hariç tutulmuştur.
İşlem Çifti Güven Puanı
CoinGecko, bir borsadaki her işlem çifti için güvenilirlik düzeyini ölçümlemektedir. Bu metrik, bir borsadaki işlem çiftlerini puanlandırmak için yeşil, sarı veya kırmızı renklerini kullanır ve bu renkler çeşitli likidite metriklerine bakılarak verilir.
Bir borsaya güvenilirlik puanı vermek için, her bir borsa için yeşil, sarı ve kırmızı olan işlem çiftlerinin yüzdesini ölçülür. Bir işlem çiftinin likit puanının yüksek olması durumunda bu renk yeşil, düşük olması durumunda ise kırmızıdır.
Borsanın İşlem Ölçeği (%30)
Normalleştirilmiş Hacim Yüzdesi
Borsalar en yüksek ile en düşük normalleştirilmiş hacim arasında sıralanır. Daha sonra puanlama, bir borsanın diğer tüm borsalara göre normalleştirilmiş işlem hacmi yüzdelik dilimi temel alınarak verilir.
Normalleştirilmiş Derinlik Yüzdelik
Normalleştirilmiş işlem hacmine ek olarak, her borsanın USD cinsinden ±%2 sipariş defteri derinliğinin toplamı, borsanın ölçeğini belirlemenin bir aracı olarak kullanılır. Sipariş defteri derinliği NRR kullanılarak normalleştirilir ve puanlar diğer tüm borsalara göre bir borsa derinliği yüzdelik dilimi temel alınarak verilir.
API Teknik Kapsamı (%20)
İyi çalışan bir borsa, iyi çalışan bir API’yi çalıştırmak için gerekli teknik yeterliliklere sahip olmalıdır. Şeffaf borsalar, şüpheli işlem hacimleri olan borsalar gibi bazı bilgileri gizlemek ve API üzerinden tüm ticaret verilerini elde etmek istemeyebilirken, tüm ticaret verilerini kabul edilebilir bir oran sınırı ile kullanılabilir hale getirmektedir.
Tahmini Kripto Para Rezervleri (%0)
Blockchain üzerinde çalışmanın en büyük avantajlarından biri açık defterdir. Bir veri analisti açısından bakıldığında, zincirleme analiz yapabilir ve borsaların kripto para rezervlerine bilinen adresleri üzerinden ulaşılabilir.
CoinGecko, borsaların Bitcoin, Ethereum ve Bitcoin Cash rezervlerinin zincirleme analizini yapabilmek için Bitfury’nin Crystal Blockchain ile ortaklık kurmuştur.
Büyük miktarda işlem hacmi bildiren bir borsanın daha büyük kripto para rezervine sahip olması beklenir. Bunun tersi daha küçük bir borsa için de geçerli olacaktır. Eğer bir borsa çok miktarda hacime ulaşıyor ancak rezervleri düşükse, bu bir şeyin doğru olmadığını gösteren bir işaret olarak kabul edilmektedir.
“Tahmini Kripto Para Rezervleri” metriği şu an için Trust Score 2.0 derecelendirme algoritmasına dahil edilmemiştir.
Borsanın Mevzuata Uygunluğu (%0)
Borsalardan türetilebilecek rakamların yanı sıra, borsaların uygulanabilirliğini belirlemek için borsaların mevzuata uygun çalışma koşullarına bakmak gerekiyor. CoinGecko, borsaların mevzuata uygunluğunu analiz etmek için Coinfirm’in AMLT Ağı ile ortaklık kurmuştur.
“Borsanın Mevzuata Uygunluğu” metriği şu an için Trust Score 2.0 derecelendirme algoritmasına dahil edilmemiştir.
Türkiye’nin En Güvenilir Kripto Para Borsası “Paribu”
CoinGecko’nun Trust Score 2.0 puanlandırmasına göre, Türkiye’nin en güvenilir kripto para borsası hacim bakımından da Türkiye’nin en büyük kripto para borsası olan Paribu.
Dünyanın En Güvenilir Kripto Para Borsaları
Şu anda dünya genelinde binlerce kripto para borsası birçok işlem çiftinde hizmet sunuyor ve hangisinin sahte hacimden uzak olduğu bilmek oldukça önemli. Bu noktada CoinGecko’nun Trust Score 2.0’ına güvenerek oluşan liste şu şekilde:
1) Binance (10 puan)
2) Coinbase Pro (10 puan)
3) Bithumb (10 puan)
4) Kraken (10 puan)
5) Bitfinex (10 puan)
6) Bitstamp (10 puan)
7) bitFlyer (10 puan)
8) KuCoin (10 puan)
9) Poloniex (10 puan)
10) Bitbank (10 puan)
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.
