İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Can Pamir, Bitcoin ve diğer kripto para biriminlerinin bir para birimi olabilmesi için merkez bankası tarafından üretilmesi ve faizlerinin olması gerektiği görüşünde. Pamir’e göre bu iki şey olmazsa Bitcoin ve kripto paralar çay pulundan öteye geçemez.
Finans dünyasında sıkça tartışılır hale gelen Bitcoin ve diğer kripto para birimlerine ilişkin olarak Pamir, Bitcoin’in gerçek para birimi olarak kabul edilebilmesi için merkez bankaları tarafından üretilmesi ve faiz işlemesi gerektiğini belirterek “Aksi durumda Akbil ya da telefon tokenleri gibi kısıtlı alanlarda para eşdeğeri olarak kullanılan bir alışveriş aracı olarak kalacak” ifadelerini kullanıyor.
Bitcoin’e faiz uygulanmasının onu gerçek bir para olmaya yaklaştıracağının altını çizen Pamir, bu faizin kime veya neye göre uygulanacağının önemli olduğunuda şu cümlelerle belirtiyor:
“Klasik yaklaşım bir ülkede enflasyon artarsa o ülkenin Merkez Bankası’nın faizi artırması, o ülkede büyüme düştükçe faizi düşürmesidir. Bitcoin faizi için hangi ülke baz alınacak? Artış ve azalışa kim karar verecek? Ben ülkelerin bir süre sonra harekete geçerek kendi kripto paralarını çıkaracağını düşünüyorum. Kripto Dolar, Kripto Euro ve Kripto TL gibi, merkez bankalarının kontrolünde olan ama dijital ortamlarda Blockchain veya benzeri sistemlerle çalışacak bir parasal sistemin gelişmesini öngörüyorum.”
Pamir’e göre mevcut küresel sistemde kara paranın önüne geçilemiyorken kripto paraların kötü amaçlarla kullanılmasını önlemek için ciddi önlemler alınmalı. Bu nedenle Bitcoin’i bir yatırım aracı olarak görülmemesi gerektiğine değinen Pamir şunları ifade ediyor:
“Kripto paralar son derece spekülatif ve oynak finansal enstrümanlardır. Başta Bitcoin olmak üzere birçok kripto para biriminin algoritması bile tam olarak açıklanmadı. Benim kanaatime göre Bitcoin, riskleri azaltmak bir yana, portföyün riskini arttıracak spekülatif bir finansal enstrümanıdır. Yüksek getiri peşinde koşup, yüksek risk almak isteyen kişiler için uygundur. Siz bankada mevduat yaptığınızda ne kadar faiz alacağınızı kuruşu kuruşuna biliyorsunuz ama Bitcoin’in yarın yarı yarıya düşmeyeceğinin garantisi yok. Finansta yatırım araçlarının fiyat tahmininin temel ve teknik analiz yöntemiyle yapılması zorunludur.”
Finansal kararlar alırken temel analiz yapılması ve bunun yaparken yatırımın bağlı olduğu devlet, kurum veya şirketlerin finansal performanslarının incelenmesi gerektiğini belirten Pamir, Bitcoin’de bunun mümkün olmadığını vurguluyor ve “Bu sebeple analizi tam yapılamayan bir değeri yatırım aracı olarak yorumlamak, kan testi yapmadan sadece idrar testi yaparak hastaya teşhis koymaya benziyor” diyor.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.
