Blok zincir yani Blockchain hakkında oldukça detaylı bir rehber hazırladık. Blockchain nedir, nasıl kullanılır ve daha fazlası için içeriğimizi inceleyin!

Blok zincir ya da Blockchain nedir, Blockchain teknolojisi ne anlama gelir? Bu yazımızda sizler için tüm bu soruların cevabını tek tek, adım adım cevaplamaya çalışacak, en temel düzeyde bilgi sağlayacağız.

Birdenbire blockchain yani blok zinciri her yerde konuşulur oldu. Çünkü Bitcoin‘in piyasaya sürülmesinden bir yıl sonra Bitcoin’e güç veren bu teknoloji, telif hakkı korumasından dijital kimliğe kadar birçok alanda, hemen hemen her şeyde kullanılır oldu. Teknolojiyi temel edinmiş olan Bitcoin’in ve diğer kripto para birimlerinin hızla yükselen değerinden sık sık bahsedilir, ancak asıl teknoloji harikası olan Blockchain’den pek bahsedilmez.

Blockchain Nedir?

Blockchain dediğimiz şey en basit ve en temel anlamıyla kamuya açık bir veritabanında (zincir) depolanan dijital bilgileri (blok) ifade etmektedir.

Blok zincirindeki “bloklar” dijital bilgi parçalarından oluşur. Özellikle üç bölümden oluşurlar:

• Bloklar, online olarak yaptığınız en son satın alma işleminizin tarihi, saati ve dolar tutarı gibi işlemlerle ilgili bilgileri depolar.
• Bloklar, işlemlere kimlerin katıldığına ilişkin bilgileri depolar.
• Bloklar, onları diğer bloklardan ayıran bilgileri depolar.

Hepimizin, birbirimizden ayrılmak adına isimleri, kimlik numaraları vs vardır. İşte aynı şekilde her blokta bizim onu diğer bloklardan ayırmamızı sağlayan “hash” adı verilen kodları içerir. Bu kodlar özel algoritmalar kullanılarak oluşturulmaktadır ve kriptografi kodlardır. Güncel blockchain haberleri için sitemize göz atabilirsiniz.

Blockchain Nasıl Çalışır?

Başlarken, hiçbir metafor veya abartı içermeyen en basit açıklama ile devam edeceğimizin altını çizelim. Kripto para birimi dilinde bir blok yeni işlemlerin bir kaydıdır. Her blok tamamlandıktan sonra bir zincir zinciri oluşturarak zincire eklenir. İşte bu Blockchain yani blok zincir anlamına gelir. Ayrıca, kripto para haberleri için sitemize göz atabilirsiniz.

Kripto para birimleri şifrelenmiş olduğundan herhangi bir işlemin işlenmesi karmaşık matematik işlemlerinin çözümü anlamına gelir (ve blok zincir büyüdükçe bu işlemlerin çözümü zamanla daha da zorlaşır). Bu matematiksel işlemleri çözen insanlar “madencilik” adı verilen bir süreçte kripto parayla ödüllendirilebilir. En azından durum Bitcoin’de bu şekildedir.

Herhangi bir kripto para birimine sahipseniz, aslında gerçekte sahip olduğunuz şey özel anahtar (temelde yalnızca uzun bir parola) olan blok zincirindeki adresidir. Bu anahtarla harcama yapmak için para çekebilirsiniz ancak anahtarı kaybederseniz paranızı geri almanın hiçbir yolu yoktur. Her bir hesabın diğer kişilerin hesabınıza para göndermesini sağlayan herkese açık anahtarı vardır. Kripto para haberleri için sitemizi ziyaret edebilirsiniz.

Blockchain hakkında temel bilgilerin tamamı halka açıktır. Blockchain’in merkeziyetsiz ya da merkezi olabilir. Yani çalışması için tek bir bilgisayara veya sunucuya güvenmez. Böylece, tüm işlemler anında herkes tarafından görülebilir. Bu bizi ilk metaforumuza getirir: kamu muhasebecisi.

Blockchain Bir Kamu Muhasebecisi Gibidir

Bir arkadaşınıza Bitcoin (veya başka bir kripto para birimi) gönderir ya da satarsanız bu bilgi genel olarak Blockchain’de kayıt altına alınarak herkes tarafından görüntülenebilir. Diğer insanlar sizin kimliğinizi bilmezler, ancak bir kişiden başka bir kişiye ne kadar aktarıldığını bilebilirler.

Birçok kişi geleneksel bankacılığa alternatif olarak blockchain’i görüyor. Para transferini doğrulamak için bir bankaya veya başka bir kuruma ihtiyaç duymak yerine, blockchain’i kullanabilir ve aracı kurum veya kurumları ortadan kaldırabilirsiniz.

Değer İnterneti

Bir kamu muhasebecisi fikrinden yola çıkarak, blockchain’i tanımlamanın bir başka popüler yolu bir değer interneti olduğudur. Fikir oldukça basit: İnternet, verileri çevrimiçi olarak özgürce dağıtmayı mümkün kıldı ve bugün blockchain aynı şeyi para için yapıyor.

Gazeteler, televizyon ve radyoya (esas olarak büyük şirketler tarafından kontrol edilirler) güvenmek yerine, iyi ya da kötü internet herkesin bir ses olmasını sağladı. Blockchain ve kripto paralar, bankalar ve hatta hükümetler gibi geleneksel aracıları ortadan kaldırarak dünya çapında para transferini en kolay hale getirdi.

Blockchain Tıpkı Google Dokümanlar Gibidir

Blockchain bir bakıma tıpkı Google Dokümanlar gibidir.

Google Dokümanlar’dan önce çevrimiçi bir kişiyle bir yazı parçası üzerinde ortak çalışma yapmak isterseniz bir Microsoft Word belgesi oluşturmalı, ona göndermeli ve ardından düzenlemeleri yapmasını beklemeniz gerekirdi. Karşınızdaki kişi gerekli değişiklikleri ve düzenlemeleri yaptıktan sonra belgeyi size geri göndermeliydi. Ne kadar sıkıcı değil mi?

Google Dokümanlar, bir dökümanın aynı anda birden fazla kişi tarafından görüntülenip düzenlemesine olanak tanıyor, ancak düzenleme yapabilmek için bir kişinin diğer kişinin düzenlemesini tamamlamasını beklemesi gerekiyor. İşlemin tamamlanmasının ardından dökümanın güncel hali diğer kişilerce anında görüntülenebiliyor. Blockchain, bunun da bir tık üstünün yapılmasını sağlayarak kişilerin tüm değişiklikleri anında görebilmelerini sağlıyor ve bir bakıma bu minik aksaklığı gideriyor.

Dünyanın En Sağlam ve En Şeffaf Kasası

“Dünyanın En Sağlam ve En Şeffaf Kasası”. Blockchain için bu benzetmeyi yapmak kesinlikle yanlış olmaz.

Şimdi, dev bir odada dizilmiş bir sürü kasa olduğunu hayal edin. Her kasanın üzerinde bir numara bulunuyor ve kasaların üstünde insanların kasaya para atabilmesi için bir oyuk yer alıyor. Kasaların tamamı kurşun geçirmez camdan yapılmış. Hem güvenli hem de içinde ne kadar para olduğunu görebileceğiniz kasalardan söz ediyoruz. Bir Bitcoin hesabı açtığınızda bu odadaki boş bir kasadan birisine sahip olursunuz. Kasanın numarası sizin hesap numaranızı temsil eder ve para alırken bu kasa numarasını kullanırsınız.

İnsanlar kasanın gerçekte kime ait olduğunu bilemez, ancak kasanın içindeki paranın miktarını görebilirler.

Blockchain DNA Gibidir

Blockchain, internet üzerindeki kripto para transferlerinin bir kaydıdır. Benzer şekilde DNA, yeryüzünde hayat genişledikçe yayılan genetik işlemlerin ve mutasyonları bir kaydırdır. DNA, evrimleştikçe ve bloklara yeni bloklar eklendikçe daha karmaşık hale gelir.

Her blok zinciri (Bitcoin, Ether, Ripple) ayrı tür canlı (insan, şempanze, vb.) gibidir. Aynı zamanda iki ayrı türün ortak atalarının paylaşabildiği şekilde bir para birimi oluşturmak için bir blok zinciri çatallanabilir. Bitcoin Cash ile olduğu gibi.

Elbette DNA’daki değişiklikler kolayca gerçekleşmez. Bilim adamları, genetik mutasyonun yakalanabilmesinin yaklaşık bir milyon yıl sürdüğüne inanıyor. Blok zinciri de inşaa etmek kolay değildir, ancak işler DNA’da olduğu gibi yürümüyor.

Blockchain Güvenilir midir?

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi Blockchain sağlam ve şeffaf bir kasadır. Blockchain’de yeni bloklar her zaman doğrusal ve kronolojik olarak depolanmaktadır. Bloklar, her zaman blok zincirinin sonuna eklenirler. Blok zincirinin sonuna bir blok eklendiği zaman daha sonrada bu bloğun içeriğini değiştirmek neredeyse imkansızdır. Çünkü her blok, kendisinden önceki bloğun karmasını ve kendi karmasını içerir. Bilgiler değişirse karma kodlar da değişir. Bir hacker bir bloğu düzenlemeye çalışırsa ondan sonraki bloğu da düzenlemek zorunda kalır. Bunu yapmak için karmaları yeniden hesaplamak gerekir. Bu da olanaksızdır çünkü muazzam miktarda hesaplama gücü gerektirir.

Blok Zinciri Tanımı

Blok zinciri, verileri değiştirilemez ve şeffaf bir şekilde kaydeden dağıtık bir defter teknolojisidir. Blockchain nedir sorusunun yanıtı, bu teknolojinin temelinde yatan güvenlik ve şeffaflık prensiplerini kapsar. Teknoloji, işlemleri bloklar halinde kaydeder ve her yeni blok, önceki bloğun bir hash’i ile zincire bağlanır, böylece verilerin tarih boyunca bütünlüğünü ve sıralamasını korur.

Üç Tür Blok Zinciri

Blok zinciri teknolojisi, çeşitli ihtiyaç ve uygulamalara göre farklılık gösteren üç ana türe ayrılır: genel, izne dayalı (özel) ve federe (konsorsiyum) blok zincirleri.

Genel Blok Zinciri

Genel blok zincirleri, herkesin işlem göndermesine, doğrulamasına ve verilere erişmesine izin veren tamamen açık sistemlerdir. Bitcoin ve Ethereum gibi kripto para birimleri, genel blok zinciri teknolojisinin örnekleridir.

İzne Dayalı veya Özel Blok Zinciri

İzne dayalı blok zincirleri, belirli kullanıcıların ağa katılmasına izin verir. Bu tür blok zincirleri, özellikle kurumsal kullanımlar için tercih edilir çünkü daha fazla gizlilik ve verimlilik sunarlar.

Federe veya Konsorsiyum Blok Zinciri

Federe blok zincirleri, birden fazla organizasyonun işbirliği yaparak yönettiği ve sadece belirli katılımcıların işlem yapabildiği sistemlerdir. Bu tür, genellikle bankacılık ve finans gibi sektörlerde kullanılır.

Blockchain Faydaları

Blok zinciri teknolojisi, güvenlik, şeffaflık, sahteciliğin önlenmesi ve aracıların ortadan kaldırılması gibi önemli faydalar sunar. Ayrıca, veri bütünlüğünü sağlar ve işlemleri değiştirilemez bir kayıtla sabitler.

Blok Zinciri IoT Ortaklıkları

Blok zinciri ve IoT (Nesnelerin İnterneti), birbirini tamamlayan iki teknolojidir. Blok zinciri, IoT cihazları arasında güvenli ve doğrulanabilir işlemler yapılmasını sağlayarak, akıllı şehirler, sağlık hizmetleri ve tedarik zinciri yönetimi gibi alanlarda devrim yaratma potansiyeline sahiptir.

Bitcoin Bir Blok Zinciri mi?

Bitcoin, blok zinciri teknolojisinin en ünlü uygulamalarından biridir. Aslında, Bitcoin’in kendisi bir kripto para birimi olup, işlemleri kaydetmek ve güvenliğini sağlamak için blok zinciri teknolojisini kullanır.

Kaç Çeşit Blok Zinciri Vardır?

Yukarıda bahsedildiği gibi, blok zinciri teknolojisi temel olarak üç ana türe ayrılır: genel, özel ve federe. Ancak, teknolojinin uygulama alanlarına göre çeşitli alt kategorilere ayrıldığı da görülebilir.

Bu yazı, blockchain ve blok zinciri teknolojisinin temellerini, çeşitlerini ve uygulama alanlarını kapsamlı bir şekilde ele almaktadır. Anahtar kelimeler, konunun SEO dostu bir şekilde ele alınmasını sağlar, okuyuculara teknoloji hakkında derinlemesine bilgi sunarken, arama motorlarındaki görünürlüğü artırır.