Blok tarayıcı, arama motoruna benzeyen ve blokzincir ağına dair güncel bilgiler içeren bir sistemdir. Böylelikle bilgiler şeffaf ve kullanıcı dostu olacak şekilde ulaşılabilir hale gelmiş olur.
Blok Tarayıcı Nedir?
Bir blok tarayıcısı, blokzincirin geçmiş ve güncel durumu hakkındaki bilgileri gösteren bir arama motoruna benzerdir. Bu tarayıcılar belirli bir ödemenin durumunu takip etmek ya da bir adresin bakiyesini ve geçmişini incelemek istediğinizde faydalı olabilir. İnternet bağlantısına sahip herkes, herkese açık bir blozincir ağındaki tüm işlemleri görüntülemek için tarayıcıdan faydalanabilir.
Blok Tarayıcı Nasıl Kullanılır?
Tüm blokzincirler, veri tabanıyla etkileşim kurmak ve ağın geçmişini görüntülemek için bir Komut Satırı Arayüzü’ne (CLI) sahiptir. Fakat CLI tarayıcılar, herkes için kullanıcı dostu bir deneyim sunmaz. Bu yüzden çoğu blokzincir, bilgileri daha kullanıcı dostu bir formatta gösteren Grafiksel Kullanıcı Arayüzü’nü (GUI) kullanan bir tarayıcıya da sahiptir.
Yaygın şekilde kullanılan Bitcoin tarayıcılarından biri olan blockchain.com‘u inceleyelim. BTC için diğer alternatifler ise blockchair.com ve blockcypher.com‘dur.
İnternet sitesinin giriş sayfasında, Bitcoin ağı hakkında bazı ileri seviye bilgileri görebilirsiniz. Bu sayfa fiyat, tahmini hash oranı, günlük işlem sayısı ve işlem hacmini içerir. Ayrıca fiyatı ve bellek havuzu büyüklüğünü gösteren grafikler de yer alır. Alt taraftan ise en yeni blokları ve işlemleri takip etmek mümkündür.
Fiyat: Farklı piyasalardan gelen bileşik USD fiyat bilgisidir. Fiyat, çoğu zaman bilginin hangi kaynaklardan geldiğine bağlıdır ve belirli bir borsadaki spot fiyatı temsil etmez.
Tahmini Hash Oranı: Şu anda madencilerin blokzinciri güvene almak için sahip olduğu hesaplama gücünün bir tahminidir. Bir Proof of Work (PoW) ağının güvenlik seviyesini temsil ettiği söylenebilir.
İşlemler: Son 24 saatte onaylanan birbirinden farklı tüm işlemlerin sayısıdır. Bir işlemin onaylanmış olarak kabul edilmesi için doğrulanmış bir bloğa dahil edilmesi (bu blok için madencilik işlemin tamamlanması) gereklidir.
İşlem Hacmi: Son 24 saat içinde ağ içerisinde onaylanan çıktıların toplam değeridir (BTC olarak). Bitcoin’in çalışma şekli nedeniyle bu toplam değer, “harcamayı yapan” cüzdana para üstü olarak iade edilen harcanmamış çıktıları da içerir.
İşlem Hacmi (tahmini): Tüm cüzdanlar arasında transfer edilen gerçek işlem hacminin tahmini bir değeridir (BTC olarak). İşlem Hacminden (yukarıdaki), harcama yapan cüzdanlara para üstü olarak iade edilen çıktıların tahmini değerinin çıkarılmasıyla hesaplanır.
Bellek Havuzu Büyüklüğü: Bellek havuzu (Mempool) büyüklüğü, bir bloğa eklenmek üzere bekleyen işlemlerin toplam büyüklüğünü (bit olarak) ifade eder. Blokzincirde ne kadar etkinlik olduğunu gösterir ve hızlı onaylanma için gerekli işlem ücretlerine yönelik bir gösterge olarak hizmet edebilir.
Yeni Bloklar: Onaylanmış blokların yeniden eskiye doğru sıralanmış listesidir. Blok yüksekliği, zaman damgası, madencinin adı (biliniyorsa) ve blok büyüklüğü gibi bilgileri içerir. “Blok yüksekliğine” tıklayarak, bloğa dahil edilen işlemler hakkında bilgi edinebilirsiniz. “Madenciye” tıklamak, bloğun madencisinin adresi hakkında bilgileri gösterir. Madencinin herkese açık adresi, tanınmış bir madencilik havuzu adresi olabilir. Madencilik havuzunun ne olduğunu bilmiyorsanız, bu makalemize göz atabilirsiniz.
Son İşlemler: Bellek havuzuna gönderilen geçerli işlemlerin listesidir. Burada da işlemler, doğrulanmış bir bloğa dahil edilene kadar onaylanmamış olarak kabul edilir. Bu sayfadan ağın zorluk seviyesi, işlem başına ücret ve ortalama onaylanma süresi gibi blokzincire dair başka ölçütleri de takip edebilirsiniz. Bazı blok tarayıcıları, API’larına bağlanmanıza da imkan tanır.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.
