Geçtiğimiz yılın Ekim ayından bu yana, Bitcoin’in ve diğer kripto para birimlerinin güvenli limanlar mı yoksa riskli, spekülatif varlıklar mı olduğuna dair tartışmalar büyük oranda arttı. Nitekim koronavirüs krizinin stres testi bunu açıklığa kavuşturdu.
Bitcoin, son iki ay boyunca S&P 500 ile senkronize bir şekilde hareket etti ve riskli bir varlık olduğu gerçeği bir kenara itilmiş oldu. Genellikle güvenli liman olarak görülen altın da değer kazandı ancak altının bu durumu düşen faiz oranlarına, Fed ve diğer merkez bankalarından büyük likidite enjeksiyonlarına ve parasal genişlemeye bir cevap olarak değerlendirildi.
Fed’in Likidite Enjekteleri Bitcoin Vadeli İşlemlerinde Hacmi Artırdı
Bitcoin’deki iyileşme, Fed’in aşırı cömert bir şekilde likidite enjekteleriyle birlikte geldi ve endişe verici gelişme Bitcoin vadeli işlemlerine olan ilginin (geçen yılın ortalamasının üç katına kadar) büyük patlama yapmasıyla ortaya çıktı.
Bu, Bitcoin’in piyasalarda spekülatif bir oyun haline gelme riskini (birkaç büyük hedge fonu Bitcoin piyasasına giriş yaptı) ve iştah değişikliği yaşanması durumunda bir düzeltme riski taşıdığını gösteriyor. Bitcoin aynı zamanda özkaynaklarla da senkronize hareket etme eğiliminde. Örneğin Aralık 2017’de görülen tarihi zirve özkaynkalardaki zayıflıktan önce yaşandı.
Bitcoin, Altın Gibi Değil
Kripto para topluluğundaki genel kanı, Bitcoin ve diğer kripto para birimlerinin örneğin altın gibi insanlar için “güvenli liman” olduğu yönünde. Son zamanlardaki piyasa hareketleri ise bunun böyle olmadığını gösteriyor.
Kripto para birimlerine varlıklar olarak bakıldığında, çok temel veri analizi Bitcoin’in altın gibi güvenli limanlarla düşük bir korelasyona sahip olduğunu gösteriyor. Bu, Bitcoin’in iyi bir çeşitlendirici veya güvenli liman olduğu anlamına gelmiyor. Son iki yılda oldukça değişkendi ve normalde güvenli limanlarla ilişkili olmayan ticaret ve likidite riskleriyle karşı karşıyaydı.
Kripto para birimlerinin yatırım yapılabilir varlıklar olduğu gerçek doğası hakkında başka bir ipucu ise bunları elinde tutan ve ticaret yapan insanlar topluluğundan geliyor. Piyasaların mikro yapısı (bir havuz gibi), ayrıca bu havuzu dolduranların antropolojisi, sosyolojisi (gelecekteki bir mucizeye konu olması gibi) ve davranış biçimleri gibi yönleri risk faktörleri için çok önemlidir.
Bitcoin vadeli işlem ticaretindeki mevcut artış, çağrılar üzerine ticaret yapmaya başlayan bireysel yatırımcılar ve ticaret platformu Robinhood’daki ticaretteki büyük artış ile çakışıyor.
Bitcoin Vadeli İşlemlerindeki Büyük Patlama
Kuşkusuz bilimsel veya kapsamlı olmasa da, birçok Bitcoin trader’ının da hisse senedi vadeli işlemlerinde işlem yaptığı, para birimlerinin ticaretinde bulunduğu ve Bitcoin satın almak ve satmak için aynı hisse senedi alım satım kurallarını (teknik) kullandığından şüpheleniyorum. Eğer ki bu genelleme geçerliyse, risk bütçelemesinin, özellikle piyasanın yüksek ve düşük seviyelerinde kripto para birimleri ve özkaynaklar arasında pozitif bir korelasyon sağlayabileceğini düşündürmektedir.
Bir başka gözlem ise büyüklük (ilk on kripto para biriminin JPMorgan toplam piyasa değerinden oldukça düşük) bakımından kripto para piyasasının yüksek seviyelerde kendisine para çekebilecek kadar bir dikkat çekici olmaması. Bu, ticaret varlığı olarak riskli olması bakımından pro-döngüsel bir önyargıya sahip olan Bitcoin’in mevcudiyetine işaret ediyor.
Yapısal olarak, koronavirüs krizi insanların kripto para birimlerine daha fazla ilgi göstermesine neden olabilir (özellikle krizin dijital ekonominin rolünün nasıl altını çizdiği ve yürürlüğe konulan teşvik programları için daha yüksek vergilerin nasıl ödenmesi gerektiği göz önüne alındığında). Bununla birlikte, Facebook’un Libra projesini çevreleyen tartışmalar, kripto para birimlerinin karşı karşıya olduğu operasyonel ve regülatör karmaşıklıkların bir işaretidir. Daha da güçlü olanı, dünyadaki merkez bankalarının ve mali otoritelerin Bitcoin’in başarılı olamayacağını düşünmeleri. Örnek olarak, para akışlarını sıkı bir şekilde kontrol eden Çinlilerin kripto para borsalarını yasaklaması gösterilebilir.
Sürü Çılgınlığı
Kripto para veya dijital para birimi ve dijital ödeme endüstrisi için sonraki adım, merkez bankalarının kendi kripto paralarını ihraç etmeleri olacak. Daha kapsamlı regülasyonlar, daha açık sınır ötesi ödeme süreçleri ve daha güvenilir tanımlama mekanizmaları merkez bankalarının ve hükümetlerin iş yükünün bir parçası olacak.
Kısa vadede, Bitcoin piyasasındaki artan spekülatörlere dikkat etmek gerekiyor. Çünkü finansal tarih şunu söyler; yeni varlıklar kalabalıkları kendine çektiğinde işin sonu her zaman kötü bir şekilde sonlanır.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.
