Bitcoin’in en kötü özelliklerinden bir tanesi fiyatının aşırı dalgalı (volatil) olması.
Bitcoin 11 yıllık kısa tarihinde insanlığın 5000 yıllık uygarlık serüveni boyunca finansal piyasalarda gördüğü en büyük yükseliş ve çöküşlerden en az dört tanesini çoktan yaşadı bile.
2010-2011 Döneminde Bitcoin ilk yatırım evresinde 5-6 centten 36 dolara tırmanıp yaklaşık 600 kat artış gösterdi. Fakat hemen ardından %93 çöküş yaşadı.
2011-2013’te Avrupa bankacılık bunalımı ve Kıbrıs Krizi döneminde 2 dolardan 260 dolara 130 katlık bir tırmanış yaptı. Ancak sonra %80’lik bir düşüş geldi.
Hemen ardından yine 2013-2014 döneminde 50 dolardan 1160 dolara 23 katlık bir artış daha gösterdi. Akabinde %87’lik yine acı bir kayıp dönemi geldi.
2017’de Japonya Bitcoin’i yasal ödeme aracı olarak kabul etti ve 1 yılda fiyat 1000 dolardan 20 bin dolara tırmandı. 2018 Yılında ise %80’den fazla bir düşüş yaşandı.
Tüm bu devasa dalgalanmalarda Bitcoin’in düşmanları onu ‘ölü’ ilan etmekte gecikmedi. 99bitcoins.com ‘Bitcoin Obituaries’ başlığı altında bu ‘ölüm ilanlarını’ toplamış. Bu derlemeye göre bitcoin 2010 yılında bir, 2011‘de altı, 2012’de bir, 2013’te 17, 2014’te 29, 2015’te 39, 2016’da 28, 2017’de 124 ve 2018’de 93 kez ünlü ünsüz çeşitli ekonomi aktörleri, yazarları ya da haber kuruluşları tarafından ölü ya da işe yaramaz ilan edilmiş. 2019’da Bitcoin’i ölü ilan edenlerin sayısı ise şu an 39’u bulmuş. Böylece doğduğundan beri Bitcoin 377 kez öldü denilip üzerine toprak atılmış.
Ama her seferinde ne hikmetse tekrar dirilmiş. Bitcoin onu sevmeyenler için herhalde hortlak gibi bir şey. Öldür öldür bir türlü yok edemiyorlar.
Bitcoin’i öldürmeye çalışanlar iki tip:
- Hızla yaygınlaşan bilgi ekonomisini ve yeni teknolojileri anlamayanlar
- Parayı anlamayanlar
Dünya 1950’lerin sonundan beri hızla klasik para ve sanayi ekonomisinden bilgi ekonomisine geçiyor. Bu yeni ekonomide merkezi kontrol, standart ürünler, piyasa için satılan ürünler, çok değerli liderler vs olmayacak. Bitcoin’in şirketi yok, ücretli çalışan yok, merkezi yok, CEO’su yok, her gün basının karşısına çıkıp poz atan bir lideri yok. Yani tam bir yeni ekonomi ürünü. Arjantin’de, Venezuela’da, Suriye’de ya da İran’da kendi para birimi çöken veya ülkesini terk etmek zorunda kalan insanlar için Bitcoin’in sunduğu hayati hizmetleri çok az sayıda ürün o da belki onlara sunabilir.
Yine dünya 1971’de ABD’nin dolar ve altının bağını koparması ile 5000 yıllık uygarlık tarihinde ilk kez küresel bir ‘sınırsız basılan para’ deneyine girdi. Parayı anlamayanlar için para binlerce yıldır sınırsız basılıyordu, dünya hep böyleydi ve bundan sonra da böyle olacak. Borsa her düştüğünde merkez bankaları para basacak ve bizleri kurtaracak. Hiç finansal kriz olmayacak. Hepimiz bu masalda mutlu mesut yaşayacağız.
Oysa tarihi gerçeklere göre 1260’larda Çin’de ilk sınırsız kağıt para basıldığından bu yana her sınırsız para deneyi çok yüksek enflasyon ve ekonomik yıkımla sonuçlandı. Bu seferki küresel deneyin de farklı sonuçlanması için hiçbir sebep yok.
İşte parayı anlayan az sayıda insan için fiyatları ne kadar dalgalanırsa dalgalansın kendilerini bu gelen büyük enflasyon dalgası ve ‘Büyük Finansal Tufan’a karşı koruyabilecek üç temel araç var. Bunlar sınırlı üretimi olan paralar: Altın, Gümüş ve Bitcoin.
Bitcoin bügün düştüğü 7000 dolarlar seviyesinde bile 2010’da 6 centten başlatırsak sadece 9 yılda 116 bin kattan fazla değer artışı sağlamış bir ekonomik silah! Teknoloji ve parayı anlayan hiç kimse bu kadar tehlikeli bir devirde böyle bir silahı elinden bırakmaz. Belki sonra tekrar eline almak üzere duruma göre bir kısmını bir süreliğine kenara koyar.
Elbette blockchain teknolojisi ve Bitcoin kavranması zor olgular. İyice anlamayanlar, psikolojisi bu büyük dalgalanmaları kaldıramayacak olanlar, yatırım yapacak yeterince fonu olmayanlar bu araçtan uzak durmalı. Eğer kripto paralara yatırmayı düşündüğünüz miktar bu %80’lik 90’lık düşüşlerde canınızı acıtacaksa mutlaka uzak durmalısınız. Hiçbir yatırım aracına yapılmayacağı gibi Bitcoine de evinize, işinize, ailenize, sağlığınıza vb temel ihtiyaçlarımıza harcayacağınız para ile yatırım yapılmaz. Doğru dürüst bilmediğiniz yüksek getiri potansiyelli ama yüksek riskli araçlarda yatırım yapmaktansa bildiğiniz araçlarla kendinizi korumaya ya da para kazanmaya çalışabilirsiniz. Dünyada hiçbir zaman bir şeylere geç kaldığınızı düşünmeyin. Bugün bilmiyorsanız ama yatırım yapmak istiyorsanız sabırla Blockchain teknolojisi ve kripto paraları iyice öğrenin. Piyasalarda fırsatlar bitmez…
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.
