Bitcoin madenciliği kripto paralarla yeni tanışan insanların en çok merak ettiği konuların başında geliyor. Zira geleneksel madencilik kavramı ile bir kripto para biriminin ilişkilendirilememesi bu anlam karmaşasına yol açıyor.
Google Trends verilerine baktığımızda Bitcoin madenciliği nedir, Bitcoin madenciliği siteleri, Bitcoin madenciliği yasal mı, 1 Bitcoin kaç günde çıkar, Bitcoin madenciliği 2021 gibi aramaların sıklıkla yapıldığını görüyoruz. Peki nedir bu Bitcoin madenciliği? Gelin bu yazımızda Bitcoin madenciliğini derinlemesine inceleyelim.
Bitcoin’in son yıllarda büyük bir popülarite kazanmasıyla “Bitcoin nasıl üretilir” sorusu merak konusu oldu. Bu yazımızda Bitcoin madenciliğinin temel çalışma mantığına, Bitcoin nasıl üretilir sorusuna ve Bitcoin üretebileceğiniz cihazlara yer vereceğiz.
Bitcoin Madenciliği
Ortaya çıktığı günden bu yana Bitcoin’in (BTC) madencilik süreci (madencilik zorluğu ve bunun sonucunda yapılışı) yani Bitcoin madenciliği büyük ölçüde değişti. Başlangıçta madenciler kişisel bilgisayarları üzerinden Bitcoin (BTC) madenciliği yaparak düzenli bir şekilde kâr elde etmek için kullanabiliyorlardı. Fakat şimdi Bitcoin madenciliğinden kâr elde etmek için önemli bir yatırım ve özel ekipman ihtiyacı söz konusu.
Bitcoin’de ortalama her 10 dakikada bir, işlemleri içeren ortalama bir yeni blok madencilik yoluyla Blockchain’e (blok zincire) eklenir. Bir madencinin bir blok çıkarması için geçen süre sahip olduğu madencilik cihazının hash gücüne bağlıdır. Madenciliğe olan ilginin artması sonucunda Bitcoin madenciliği süreci oldukça zorlaştı.
Rehber İçeriği
Bitcoin Madenciliği Nedir?
Bitcoin madenciliği ile Bitcoin Blockchain’ine yeni bloklar eklenir ve bu blokları oluşturmaları ve doğrulamaları karşılığında madenciler ödül olarak BTC kazanır. Yeni bir bloğun çıkarılması karmaşık matematiksel problemlerin çözülmesidir ve bu karmaşık problemi ilk çözen BTC ile ödüllendirilir. Bitcoin madenciliği, önemli bir hash gücü gerektirir ve bu nedenle Bitcoin’leri çıkarmak için özel donanımlar kullanılmaktadır.
Banka hesabınızdan başka bir hesaba para gönderdiğinizde bir işlem gerçekleştirmiş olursunuz. Bu işlemler, banka tarafından makbuzlarla belgelenir. Bitcoin ağında ise işlemler madenciler tarafından bir araya toplanarak bloklara kaydedilir. Bu blokların bir araya gelmesiyle Blockchain oluşur.
Bitcoin madencileri blok zincirine yeni bir işlem bloğu eklediklerinde, bu işlemlerin doğru doğru olup olmadığını da kontrol ederler. Özellikle kripto para ekosisteminin potansiyel sorunlarından biri olan çifte harcama, aynı fonların iki farklı işlemde kullanılması anlamına geliyor. Madenciler, Bitcoin ağındaki çifte harcama sorununu ağda kaydedilen tüm işlemleri doğrulayarak çifte harcama sorununun önüne geçmiş olur.
Bitcoin Madencilik Hızı
Ortalama olarak her 10 dakikada bir blok çıkarılır ve yeni bir blok oluşturmaya çalışan madencilik cihazları ödülü kendi aralarında bölüşürler. Şu andan madenciler bir blok madenciliği için 6.25 BTC ile ödüllendiriliyor. 2020’nin Mayıs ayında gerçekleşen yarılanmadan (halving) önce bu ödül 12.5 BTC’ydi. Bitcoin blok ödülü her dört yılda bir gerçekleşen halving olayı ile yarı yarıya düşmektedir.
Bitcoin madenciliği yaparak blok çıkarma hızı büyük ölçüde madencilik için kullanılan ekipmana bağlıdır. Mevcut şartlarda Bitcoin madenciliği için kişisel bilgisayarınızı kullanmanız durumunda, bir blok çıkarmanız yıllarca sürecek ve elektrik tüketimi gelirinizden çok daha fazla olacaktır. Yani kişisel bilgisayarınızla yapacağınız madencilikle kar etmeniz mümkün olmayacaktır.
Bitcoin Ağ Zorluğu
Bitcoin’in Blockchain’i için yeni bir blok çıkarmanın ne kadar zor olduğuna dair göreceli bir ölçüm yöntemidir.
Bunun için sunulan güncel ağ zorluğu grafiğine buradan devam ederek ulaşabilisiniz.
Bitcoin Madenciliği Nasıl Yapılır?
Öncelikle Bitcoin madenciliği neden yapılır sorusunun cevabını verelim. Bitcoin’in ve Bitcoin blokzinciri’nin devamlılığı için Bitcoin madenciliği kritik bir role sahip. Dünyanın dört bir yanındaki madenciler Bitcoin ağındaki işlemlerin kayıtlarını tutmaları karşılığında blok ödülü kazanıyor. Bunun yanı sıra ağdaki işlemlerin onaylanmasından da sorumlu olan madenciler bunun karşılığında ise transferlere işlem ücreti olarak yansıyan komisyon talep ediyor.
Bitcoin madenciliği, karmaşık hesaplamalı matematik problemlerini çözen yüksek güçlü bilgisayarlar tarafından gerçekleştiriliyor. Bu sorunlar o kadar karmaşık ki elle çözülmesi mümkün değil hatta inanılmaz derecede güçlü bilgisayarları bile bu karmaşık problemleri çözme konusunda zorlanıyor.
Yukarıda da belirttiğimiz üzere Bitcoin madencileri iki şekilde Bitcoin kazanbilirler:
- Bilgisayarlar Bitcoin ağındaki bu karmaşık matematik problemlerini çözdüklerinde, yeni bitcoin üretirler. (Bu süreç altın madenciliğiyle benzeşiyor.)
- Bitcoin madencileri blokzincirdeki işlemleri doğrulayarak ağı güvenilir ve güvenli hale getirir, bunun karşılığında da belirli bir miktarda işlem ücreti talep ederler.
Madencilik yapabilmeniz için öncelikli olarak bir internet bağlantısına ve uygun donanıma ihtiyacınız vardır. Madencilik üretilen blokların şifrelenmiş versiyonlarını oluşturmak ve bunu onaylamak üzerine çalışmaktadır ve bu bloklar içerisinde Bitcoin ağı içerisinde yapılan finansal işlemler yer alır. Bitcoin madenciliği şuanda ASIC cihazlar üzerinden yapılmaktadır.
Bitcoin madenciliği yapabilmek için birden fazla yol bulunmaktadır. Bunlar;
- Bir donanım ile Bitcoin (BTC) madenciliği yapmak
- Bulut (Cloud) Mining ile Bitcoin (BTC) madenciliği yapmak
Bir Donanım ile Bitcoin (BTC) Madenciliği Yapmak
Bir donanım ile Bitcoin madenciliği şu anda kar getiren ve Bitcoin üretiminin sürmesini sağlayan en önemli olaydır. 2010-2014 yılları arasında kişisel bilgisayar ile Bitcoin madenciliği yapmak altın çağını yaşarken artık kişisel bilgisayarların yerini ASIC cihazlar almış durumda.
ASIC cihazlar, uygulamaya özgü tümleşik devrelerin yer aldığı, kısacası sadece kullanılmak istedikleri alan için üretilen cihazlardır. Dolayısı Bitcoin madenciliğinde kullanılan ASIC cihazlar sadece Bitcoin madenciliği için üretilmişlerdir ve sadece bunun için kullanılmaktadır. Tabi bazı ASIC cihazlarda farklı coin’ler de üretilebiliyor ancak bu farklı bir yazının konusu. Yıllar geçtikçe Bitcoin kullanımının artması borsaların işlem görmeye başlaması derken üretilen blokların seviyeleri ve yükseklikleri de arttı. ASIC cihazların kapasitelerinin de yüksek olması gerekti. Şu anda aylık 0.1 – 0.05 arasında BTC kazanabileceğiniz ortalama bir ASIC cihazının maliyeti 1000-2000 dolarlık bir yatırımla 12 aydan biraz uzun bir sürede gelmektedir.
Cloud Mining ile Bitcoin (BTC) Madenciliği Yapmak
Günümüzde donanım maliyetlerinin ve elektrik giderlerinin oldukça fazla olduğu göz önüne alındığında, farklı ve mantıklı Bitcoin madenciliği yöntemlerine eğilmek son derece faydalı olabilir. Elinizde 100 dolar varsa bununla donanım madenciliği yapamazsınız fakat Cloud mining olarak bilinen Bulut madenciliği yapabilirsiniz.
Bulut madenciliği, birden fazla cihazın bulunduğu web servislerine kayıt olarak, online cihaz gücü kıralamanızı ve bu sayede madencilik yapabilmenizi sağlar. Bunun için Genesis-mining gibi platformları kullanabilirsiniz. Bulut madencilikte şirketin güvenilirliği oldukça önemlidir. İki gün sonra web sitesini kapatıp ortadan kaybolabilecek şirketlerden kaçınmalısınız. Bunun yerine yıllardır bu alanda faaliyet gösteren şirketleri kullanmalısınız.
Bitcoin Madenciliğinde En Büyük Pay Sahibi Ülke
Çin, toplam Bitcoin madencilik gücünün yüzde 60’ından sorumlu ülke konumunda. Geriye kalan yüzde 40’lık payı ise ABD, Rusya ve Kazakistan dahil olmak üzere farklı ülkeler paylaşmaktadır. Şu anda Bitcoin madenciliği, Bitmain gibi dev madencilik havuzları tarafından yönetiliyor. Bitmain, hashrate ile piyasadaki payı yüzde 66’nın üzerinde.
Bitcoin Madencilik Havuzu Nasıl Çalışır?
Bir madencilik havuzuna katılmak, Bitcoin madenciliği yaparken kar elde etmenin nispeten daha güvenli bir yoludur. Madencilik havuzu, bir madencinin ödüllerini almak için diğer madencilerle rekabet etmesi yerine birlikte çalışarak işbirliği yapılmasına izin verir.
Bir madencilik havuzu, yeni bloklar oluşturmak için toplu olarak çalışır. Ancak havuza katılmak isteyenlerin için toplam işlem gücünün (hash rate) en az yüzde 4’üne katkıda bulunması gerekebilir. Yani sahip olduğunuz makinenin veya makinelerin oldukça güçlü olması gerekmektedir. Yine de makinelerinizi madencilik havuzunda çalıştırmak tek başınıza madencilik yapmanızdan çok daha güvenli ve karlıdır.
Bitcoin Madenciliği Güvenli mi?
Bitcoin madenciliği tümüyle merkeziyetsiz (decentralized) bir yapı üzerinde ilerler. İnternet bağlantısı olan herkes uygun donanıma sahip olması durumunda Bitcoin madenciliğine yapabilir. Bitcoin ağının güvenliği, bu merkeziyetsiz yapıya bağlıdır. Çünkü Bitcoin ağı karar üzerine “fikir birliğine” dayalı kararlar verir.
Bir bloğun blok zincirine dahil edilip edilmeyeceği konusunda bir anlaşmazlık veya çakışma varsa, karar basit bir çoğunluk konsensusu ile etkili bir şekilde, madencilik gücünün yarısından fazlasını kabul ederse, karar verilir ve madencilikteki blok ekleme işi tamamlanır. Yani sistem tamamen kullanıcılara bağlıdır ve oy birliği ile ilerler. Bu Bitcoin madenciliğinin son derece güvenli olduğu anlamına gelmektedir.
Bitcoin Madenciliği Nasıl Yapılır?
Bitcoin ağının hash oranı her geçen gün yükseliyor. Bu nedenle her geçen gün Bitcoin madenciliği yapmak zorlaşıyor. Kullanıma sunulduğu ilk günlerde madencilik yaparak Bitcoin üretmek şimdiye kıyasla çok daha kolaydı. Günlük hayatımızda kullandığımız basit bilgisayarlarla BTC madenciliği yapılabiliyordu. Ancak Bitcoin ağındaki madencilerin sayısının her geçen gün artmasıyla hash oranı da arttı ve madencilik yapmak zorlaştı.
Rehber içeriğimizin bu kısmında BTC madenciliği hangi yöntemlerle yapılabileceğini detaylıca anlatacağız. Aşağıdaki yöntemlerin bazıları BTC madenciliği için güncelliğini yitirmiş olsa da bunlara da yer vereceğiz. Hali hazırda Bitcoin madenciliği yapılabilecek yöntemler şu şekilde:
- CPU ile Bitcoin madenciliği
- GPU ile Bitcoin madenciliği
- Donanım (ASIC) ile Bitcoin madenciliği
- Bulut (Cloud) ile Bitcoin madenciliği
CPU İle Madenciliği Nedir?
Günlük hayatta kullandığımız bilgisayarların işlemci olarak merkezi işlem birimi (CPU) kullanılarak Bitcoin madenciliği bir dönem yapılabiliyordu. Hatta erken dönem Bitcoin yatırımcısı dediğimiz birçok isim bu şekilde binlerce Bitcoin üretti. Ancak 2013 yılıyla birlikte Bitcoin ağının hash oranı, CPU madenciliğini neredeyse imkansız hale getirecek seviyelere yükseldi.
Bitcoin’in yanı sıra birçok popüler kripto para birimi için CPU madenciliği oldukça maliyetli bir hale geldi. Bu nedenle CPU madenciliği, Proof-of-Work konsensüs algoritmasını kullanan kripto para birimleri yerine Proof-of-Stake konsensüs algoritmasını kullanan kripto para birimlerinin madenciliği için kullanılıyor.
GPU İle Bitcoin Madenciliği Nedir?
CPU’ların popülerliğini yitirmesiyle Bitcoin madenciliğinde bilgisayarların ekran kartlarının kullanıldığı yeni bir döneme geçiş yaptık. Bilgisayarların ekran kartları kullanılarak yapılan madencilik Grafik İşlemci Birimi (GPU) madenciliği olarak adlandırılmaktadır.
Grafik kartları işlemcilere kıyasla çok daha güçlü olduğundan Bitcoin ağındaki madencilik hesaplamaları verimli ve kârlı bir şekilde gerçekleştirilebiliyor. Şu anda da Proof-of-Work konsensüs algoritmasını kullanan bir çok kripto para biriminin madenciliğinde grafik ekran kartları kullanılıyor.
GPU madenciliğinde Ethereum ve Zcash gibi kripto para birimleri sıklıkla tercih ediliyor. Günümüzde madenciler, ASIC madencilik ekipmanlarına kıyasla çok daha ucuz olan ekran kartlarının birkaçını bir araya getirerek oluşturdukları madencilik rig’leri ile kripto para madenciliği yapmaya devam ediyor.
Donanım (ASIC) ile Bitcoin madenciliği
ASIC olarak bilinen kripto para madenciliği için özel üretilmiş ekipmanlar, özellikle Bitcoin madenciliği için sıklıkla kullanılıyor. ASIC madencilik ekipmanları çoğunlukla nispeten daha büyük madencilik çiftlikleri tarafından kullanılıyor. Zira yüksek işlem gücününe rağmen çok fazla elektrik enerjisi harcayan ASIC’ler bu bağlamda güçlü altyapılara ihtiyaç duyuyor.
ASIC madencilik ekipmanlarının çok yüksek oranlarda elektrik tüketimi gerçekleştirmesi nedeniyle madenciler, Çin, Gürcistan gibi elektrik ücretinin nispeten daha ucuz olduğu ülkeleri tercih ediyor. Proof-of-Work konsensüs algoritmasını kullanan kripto para birimlerinde CPU ve GPU madenciliğinin imkansız hale gelmesiyle ASIC cihazlar madenciler tarafından tercih edilmeye başlandı.
Bulut (Cloud) ile Bitcoin madenciliği
CPU, GPU ve ASIC ile Bitcoin madenciliği yapmak oldukça maliyetli ve uğraştırıcı. Bu ekipmanların hem pahalı de harcadıkları elektrik miktarının çok yüksek olması nedeniyle insanlar bir diğer seçenek olarak bulut (cloud) madenciliği yöneliyorlar.
Madencilik yapmak isteyenler, bulut madencilik hizmeti sunan platformlardan hash gücü kiralayarak kripto para madenciliği yapmaya başlayabilirler. Tek yapmanız gereken satın aldığınız hash gücünü bir madencilik havuzuna yönlendirmek.
Bitcoin Madenciliği Yapmak İsteyenlerin Mutlaka Bilmesi Gerekenler
- Günümüzde normal bilgisayarlarla evde Bitcoin üretmek artık neredeyse imkansız. Çok net bir şekilde CPU madenciliği devrinin bittiğini söyleyebiliriz.
- Blok zincirine eklenen doğrulanmış işlemlerin “bloklarını” tamamlayan madenciler ağa sağladıkları katkı için ödül olarak BTC kazanırlar.
- Bitcoin blok ödülünü kazanmak isteyen madenciler birbirleriyle kıyasıya bir rekabet içerisinde.
- Bitcoin ağında karmaşık hesaplamaları çözen ilk madenci blok ödülünün sahibi olur.
- Madencilik yapmaya başlamadan önce yukarıdaki yöntemlerden hangisinin sizin ihtiyaçlarınıza net bir şekilde cevap verdiğine karar vermelisiniz. Bu noktada detaylı bir araştırma yapmak fayda sağlayabilir.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.
