Efe Bulduk ile, ABD merkezli banka şirketi Silicon Valley Bank‘ın çöküşünü, stablecoin hizmeti USDC’nin yıkılışını ve beraberinde gelişen kripto piyasasını derledik.
ABD’nin enflasyon ile keskin bir şekilde mücadele etme yönündeki hamleleri, faiz artışlarını da beraberinde getiriyor. Uzun bir süredir düzenli olarak faiz artışı gerçekleştiren ABD, enflasyon konusunda henüz keskin bir düşüşlere imza atamadı. Ayrıca bu durum, küresel piyasalar tarafından resesyon endişesini de körükledi. Nitekim korkuların ilk ürünü gündeme bomba etkisi yarattı. ABD’nin önemli bankalarından Silicon Valley Bank iflas etti. Bu iflas, stablecoin hizmeti USDC’nin ana şirketi Circle’ın da 3.3 milyar dolar kaybetmesine yol açtı ve geleneksel finansın çöküşü kripto sektörüne de sıçramış oldu.
ABD’de Regüle Banka Olan Silicon Valley Bank’ın Yıkılışı
ABD merkezli Silicon Valley Bank, regüle olması sebebiyle daha çok risk sermayedarlarının tercih ettiği bir banka olarak öne çıkıyor. Bankanın en büyük fonları, Venture Capital (VC) ve start-up olarak ön plana çıkıyor. Bu kuruluşlar topladıkları yatırım fonlarıyla veya aldıkları destekler ile büyüyen şirketler olarak öne çıkıyorlar. Bu nedenle, büyük bir varlıklarını Silicon Valley Bank üzerinde tutuyorlar.
Ortaya çıkan birkaç belgeye göre, Silicon Valley Bank üzerindeki fonlar arasında, a16z’nin 2.85 milyar doları, Paradigm’in 1.72 milyar doları ve Pantera Capital’in 560 milyon doları dikkat çekiyor. Konu özelinde detaylı bir rapor hazırlayan Efe Bulduk, Silicon Valley Bank’ın 186 milyar dolarlık bir varlığı olduğunu belirtti. Ayrıca Bulduk, bankanın 190 milyar dolarlık bir borcu olduğunu da aktardı.
Coinkolik olarak, Efe Bulduk ile, Silicon Valley Bank’ın çöküşünü, bu çöküşün merkeziyetsiz finans ürünlerine sıçramasını, bu sıçramanın USDC özelinde stablecoin’lerini etkilemesini değerlendirdik.
Geleneksel Finansın Çöküşü, Merkeziyetsiz Finans Ürünlerini Neden Etkiledi? Circle’ın Buradaki Rolü Nedir?
Kripto para piyasası, her ne kadar merkeziyetsiz tabiriyle ve dijital çağın altın incisi olarak öne çıksa da, bir bakıma geleneksel finans ürünleriyle paralel hareket ediyor. ABD’nin faiz artışına gitmesi, resesyon endişeleri, çeşitli iflaslar ve çöküşler bu nedenle kripto para piyasasını da etkileyebiliyor.
Efe Bulduk’a geleneksel finansın çöküşünde, merkeziyetsiz finans ürünlerinin neden etkilendiğini ve burada USDC ihraççısı Circle’ın ne gibi bir rolü olduğunu sorduk.
Bulduk, global finanstan bağımsız hareket etmeyen kripto para piyasasına değinerek, Lehmann Brothers’tan sonraki en büyük ikinci banka batışının gerçekleştiğini aktardı. Böyle bir durumun oluşması, büyük yatırımcıların, kurumsal şirketlerin ve büyük oyuncuların “risk off” moduna geçmesine yol açıyor. Bulduk’a göre bu aktörler, ellerindeki pozisyonları kapatarak riskten kaçınmaya çalışıyor. Bu da diğer taraftan fiyatların düşmesine yol açıyor.
Silicon Valley Bank, Circle’ın rezerv bankası olarak hizmet veriyordu. Bu durum, Circle’ın içeride 3.3 milyar dolarlık bir varlığını kurtaramamasının da en büyük nedenlerinden birisi olarak öne çıkıyor. Bulduk, USDC ihraççısı Circle‘ın böyle bir duruma maruz kalması nedeniyle, küçük yatırımcıların korkup piyasadan çıkmasına neden olabileceğini aktardı. Bulduk’un bu görüşü, haber akışının gündeme yansımasıyla birlikte düşen kripto para piyasasını ve stablecoin çıkışlarını da ortaya çıkarıyor.
Efe Bulduk, Silicon Valley Bank‘ın çöküşüyle düşen kripto para piyasasında bir diğer nedenin, bankada varlık bulunduran Venture Capital‘lar ve start-up‘lar olduğunu düşünüyor. Bulduk, bu kuruluşların paralarının bankada sıkışmasına değinerek, operasyon giderlerini karşılamaları için kripto para satmaya başlayabileceklerini ileri sürdü. Bulduk, bu kripto satışlarının on-chain üzerinden takip edilebildiğini ve bu takip etme özelliğinin de genel kripto para piyasasında satış baskısına yol açtığını aktardı.
Kripto Borsaları ve Stablecoin’lerden Sonra, Kripto Piyasasında Bizleri Neler Bekliyor?
Kripto endüstrisi, neredeyse bir yılı aşkın bir süredir olumsuz haberlerin ve olumsuz gelişmelerin etkisi altında ilerliyor. Terra krizinin patlak vermesiyle kaybolan 40 milyar dolar, FTX’in iflasıyla birlikte kaybolan güven ve Silicon Valley Bank’ın çöküş yaşamasıyla ortaya çıkan kargaşa tüm kripto endüstrisini etkisi altına aldı.
Neredeyse her ay yaşanan birçok olumsuz olay, ülkelerin düzenleyicilerini de harekete geçirdi. Özellikle ABD’li düzenleyiciler, kripto para borsaları ve DeFi projelerinin üzerinde yoğun bir baskı kurmaya başladı. FTX’in devam eden hukuksal süreçleri, Bitzlato’nun kara para aklama suçlamasıyla karşı karşıya kalması, Binance’in çeşitli soruşturmalardan geçmesi ve son olarak KuCoin’e açılan dava gündemde yoğun bir yer edindi. FTX’in iflas etmesinden sonra sıkılaşan bu baskılar, kripto para borsalarının diken üstünde hareket etmelerine yol açıyor. Binance CEO’su Changpeng Zhao (CZ), neredeyse her gün “4” paylaşımı yapmaya başladı.
Kripto para borsalarının üzerindeki baskılar şimdilerde stablecoin’lere sekmeye başladı. BUSD konusunda Paxos’un soruşturmaya alınması ve Binance’in direk olayların merkezine yer alarak FUD’lara maruz kalması son yaşanan stablecoin gelişmelerinden birisiydi. Bu gelişme, kripto para piyasasında karamsar havayı ortaya çıkarmış, piyasalar beraberinde Fed faiz artışını da fiyatlayarak düşüşe geçmişti. Nefes almaya başlayan kripto para piyasasına son darbe, USDC’nin depeg olması ve beraberinde tüm stablecoin’leri sürüklemesiyle gerçekleşti.
ABD dolarının kripto para piyasasında birebir kullanımını sağlayan dolar bazlı stablecoin’ler, USDT haricinde 1 doların altına sarkmış durumda.
Resesyon endişelerinin şiddetlendiği ve ABD’nin faiz artırmaya yönelik kararlılığı, Silicon Valley Bank tarzındaki olayların artabileceğini öne çıkarıyor. Bu durumda, geleneksel finans ürünlerinin ve bankalarının çöküşü, Bulduk’un da dediği gibi paralel olarak kripto piyasalarını da etkileyecektir. Domino taşı etkisiyle devrilen finans ürünleri, riskli varlıklar veya risksiz varlıklar ayırt etmeden tek tip bir şekilde hareket ediyor. Bankada para tutan yatırımcıların gördüğü zararlar, bankaların kurumsalları tarafından kripto para piyasasının da hareketlenmesine yol açabilecek durumda.
İleriye dönük bakıldığında bu olayların sonucunda, düzenleyicilerin daha fala sektörün içine gireceği ön plana çıkıyor. Bulduk, yayımladığı raporunda ve Coinkolik röportajında, olayların daha çok “bank run” neticesinde buralara geldiğini belirtti. Böylesine durumlar, tüm piyasaları etkisi altına alacağı ve yatırımcıları mağdur edeceği için, düzenleyicilerin dikkatli bir şekilde incelemeye alması muhtemel görünüyor.
Tüm bu süreçlerin kripto para piyasasına etkisini Efe Bulduk’a sorduk. Bulduk, ABD’de kriptoya yönelik bir “cadı avı” başlatıldığını belirtti. Bulduk, FTX’in iflasıyla birlikte kripto sektörüne yönelik bütün algıların değiştiğinin altını çizdi. Buna gerekçe gösteren Bulduk, FTX’in ABD’deki seçimlerde fonlayıcı olduğunu ifade etti. Sam Bankman-Fried’ın sonrasındaki hırsızlık tabiriyle suçlar işlemiş olması ve ABD sporcuların, ünlü ekonomistlerin bu süreçlerde yer alması, ABD’nin kriptoya yönelmesine yol açtı. Bulduk, ABD’li düzenleyicilerin Silvergate ve Signature Bank‘ı patlatma yolunu tercih ettiğini ifade etti. Bulduk, FDIC, DoJ, NEC, OCC, Fed ve Beyaz Saray koordineli bir baskı ortamı oluşturulduğunu belirtti.
Bu baskıların devam edeceğini belirten Bulduk, şunları söyledi;
“Bankalara kripto hizmeti sağlamasan daha iyi diye yaklaşan bu baskıcı yaklaşım, bir yasa çıkartılana kadar devam edecektir. Burayı baskı altına almak istiyorlar. Silicon Valley Bank battı, arkasından Signature Bank gelecektir muhtemelen. Çok planlı ve programlı bir ilerleyiş oluyor. Burada, Lael Brainard ve Elizabeth Warren kriptoda regülasyon gelene kadar bu piyasaları sıkmaya devam edecektir. Regülasyonlarda da yüksek ihtimal ile stablecoin regülasyonu öncelikli gelecektir. Çünkü, kendileri bir CBDC yapma yoluna gidecekler. Tamamen makas ayrımı yaptılar, böyle bir sinyal vermiyorlardı. Dünyanın kalanına ayak uydurmuş gibi görünüyorlardı. Belki de aynı paralellikte, kripto regülasyonlarını (Bitcoin haricinde) CFTC veya SEC’e verebilirler. Bu şekilde regüle edilecek. Daha sonra DAO’lar regüle edilecek. Tüm bunlar olana kadar baskıya devam edecek gibi görünüyor ABD tarafı”
Efe Bulduk: İçine Dolar Giren Her Yere Bunlar Dokunuyorlar
Efe Bulduk, stablecoin’lerde öncelikli bir regülasyon görülebileceğini belirttikten sonra, USDC, BUSD ve diğer stablecoin’ler üzerindeki ilerleyişe de değindi. Bulduk, stablecoin’lere regülasyon gelene kadar, olabildiğince baskı ve fiyat hareketliliğinin görülebileceğini ifade etti.
Bulduk, ABD düzenleyicilerinin, Paxos soruşturmasında öncelikli hedef olarak BUSD konusuna yoğunlaştığını ve böylelikle Binance’e bir sinyal verdiklerini ifade etti. USDC’ye de yeni yeni sıçramalar olduğunu belirten Bulduk, Tether’e (USDT) pek bir şey yapamadıklarını, ancak içerisine dolar giren her şeye müdahale ettiklerini aktardı. Konu özelinde Bulduk, şunları söyledi;
“Önce konsolide et…Şuan konsolide ediyorlar. Önce BUSD’un önünü kestiler ve şimdi USDC’ye yöneldiler. Bu sayede dolar USDT’de toplanıyor. İçerisine dolar giren her şeye bir şekilde dokunabiliyor ABD. Dolayısıyla, stablecoin’lere regülasyon gelene kadar olabildiğince sıkmak ve zayıflatmak amaçlanıyor.”
Bulduk, burada hikaye yazan kişilerin, kripto kalırsa ABD’lilerin daha dominant olmasını isteyeceklerini belirtti. Ancak, kripto kalmazsa da “canımız sağolsun” mantığıyla yaklaşacaklarını aktardı.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.
